Winter 2022

Discussieer mee over alles wat met het weer, weerkunde en de wereld eromheen te maken heeft
Plaats reactie
Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Winter 2022

Bericht door Gerben » 15-10-2021 21:57

Zo wordt het nergens te koud op het Noordelijk Halfrond

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Winter 2022

Bericht door Sebastiaan » 19-10-2021 12:19

https://www.weer.nl/nieuws/2021/vroege- ... d-en-droog
We komen dichterbij de winter en we kunnen nu een eerste, vroege winterverwachting geven, voor de maanden november, december en januari. Onlangs schreven we op deze site al dat de volgende winter er opnieuw één met kansen is. En om maar meteen met de deur in huis te vallen: de verwachting voor de vroege winter van 2022 is voor Nederland en omgeving koud. Evenals voor de Britse eilanden, het zuiden van Scandinavië, Duitsland, Frankrijk en Spanje. Verder wordt, zoals meestal in geval van koud winterweer, een weertype verwacht dat droger dan normaal is.
Het beste vergelijkingsjaar voor de aanloop naar de winter is (schrik niet) 1962, toen vrijwel alle factoren die een rol speelden in het weer dezelfde waren als nu. Het vergelijkingsjaar dat daarna komt is 2010. De aanloop van 1962 werd gevolgd door de winter die nog steeds (samen met die van 1947) als de strengste van de vorige eeuw in Nederland door het leven gaat. Op de aanloop in 2010 volgde een koude decembermaand met heel veel sneeuw en een sprookjesachtige Witte Kerst. Daarna was het op en volgde een winter met wisselvallig en vrij zacht weer.

Seizoensverwachtingen zijn verre van volmaakt
Eerst maar even een disclaimer. De specialiteit van het maken van seizoensverwachtingen is er één die weliswaar volop in ontwikkeling, maar verre van volmaakt is. Het gaat net zo vaak fout als goed. Je hoopt ruim van tevoren een idee te krijgen van hoe het drukpatroon er in een seizoen ongeveer uit zal zien. Als je daarin in grote lijnen slaagt, is de verwachting al een succes. Over de details hebben we dan nog niet eens nagedacht. Maar het zijn wel die details die bepalen hoe het weer er uiteindelijk uitziet. En dat kan heel anders uitpakken dan je eerst misschien dacht.

Het verschil in afloop tussen de winters van 1963 en 2011 laat mooi zien hoe vrijwel vergelijkbare aanlopen toch tot een wezenlijk andere afloop kunnen leiden. Zekerheden zijn er dus niet en het is belangrijk dat we ons daardoor dus vooral ook niet op het verkeerde been laten zetten.

Vergelijking met 1962 wel spectaculair
Dit alles gezegd hebbende, is het wel heel interessant dat we in een winteraanloop zitten die zoveel lijkt op die van toen, in de jaren 1962 en 2010. In beide jaren is er een duidelijke referentie voor wat er in de winter daarna zou kunnen gebeuren. Voor meerdere generaties is de winter van 1963 het (nadien onbereikbaar gebleven) referentiepunt voor wat echt winterweer inhoudt. Die winter, die in De Bilt bijna 350 Hellmannpunten scoorde en in het noordoosten en oosten nog veel meer, eindigde met ijs op de Noordzee (tot 4 kilometer buiten de kust), de grote rivieren dichtgevroren en op het IJsselmeer een ijslaag van 80 centimeter die duizenden auto’s kon houden.

Wat zou het interessant zijn om zo’n setting nog eens in de moderne tijd mee te maken, ook om uit te vinden wat er in het klimaat van tegenwoordig dan nog mogelijk is. Voor de volgers van het klimaat in het algemeen en van winterweer in het bijzonder zou dat een droom zijn die uitkomt. Tegelijkertijd zou zo’n type winter, gelet op de energiecrisis die de wereld op dit moment in de greep heeft, natuurlijk bijzonder slecht uitkomen. De deskundigen van World Climate Service, die aan de basis van deze verwachting staan, noemen de betrouwbaarheid voorlopig ‘medium’.

Foto gemaakt door NOAA - Het koude water op de Grote Oceaan onder de evenaar (horend bij La Nina) en het warme ten westen van de VS zijn op dit plaatje duidelijk zichtbaar.
Foto gemaakt door NOAAHet koude water op de Grote Oceaan onder de evenaar (horend bij La Nina) en het warme ten westen van de VS zijn op dit plaatje duidelijk zichtbaar.
Opnieuw La Niña
Waar kijken ze naar? De basis voor de ontwikkelingen van de komende weken zit in meerdere factoren, die dit jaar op een bijzondere manier samenkomen. Van belang zijn La Niña, de koude zeestroom langs de evenaar tussen Zuid-Amerika en Indonesië die de komende winter voor het tweede opeenvolgende jaar tot wasdom komt. In combinatie hiermee is het zeewater op de centrale delen van de noordelijke Grote Oceaan juist (veel) warmer dan normaal. Dat zie je met name in een taartpunt waarvan het breedste deel zich bij Japan en het smalste deel zich aan de westkust van de Verenigde Staten ophoudt. Om die punt heen bevindt zich water dat kouder normaal is. Bij zo’n verdeling hoort een (sterk) negatieve PDO-index. Die blijft (sterk) negatief in de winter.

Wat dit jaar bijzonder maakt, is dat die tong met warm water op het noordelijke deel van de Grote Oceaan ook het (noord)westen van de VS bereikt. Dart gebeurt tijdens een La Niña vrijwel nooit, maar was wel zo in het jaar 1962. Dat warme water voor de westkust van de VS heeft het weer op het Noordelijke Halfrond dit jaar vaak naar zijn hand gezet en voorkomen dat zich een klassiek La Niña patroon instelde. Op enkele kortere perioden na is het er gewoon niet geweest.

QBO is oostelijk
Dan hebben we de QBO (de Quasi Biënnal Oscillation), een straalstroom in de stratosfeer boven de evenaar die in ruim 2 jaar tijd een periode uit het oosten en de rest van de tijd uit het westen waait. De maat hiervoor is de QBO-index. Omdat nu de oostelijke periode is aangebroken (die in de winter lijkt aan te houden) is die index nu negatief. En dat blijft hij nog een poosje zo. Verder hebben we het warme water van de Atlantische Oceaan en de zonnevlekkencyclus, waarin we nu ruim 2 jaar na het minimum zitten. Dat is een periode waarvan vanuit het verleden bekend is dat het stromingspatroon op het Noordelijk Halfrond enkele jaren makkelijker geblokkeerd raakt dan anders.

Als je naar La Niña winters kijkt, dan heb je voor het Noordelijke Halfrond grofweg twee winterpatronen. Eén patroon is dat waarin westelijke winden vanaf de Oceaan gemakkelijk Europa bereiken en wij een zachte winter hebben met soms wel vroege kou, zoals in december 2010. Het andere type is dat waarbij zo’n vroeg ingezette blokkade ook de rest van de winter domineert, en dan heb je onder meer de winter van 1963 te pakken. Blikvanger hierbij is steeds het gedrag van de poolwervel, de straalstroom hoog in de stratosfeer rondom het noordpoolgebied.

Gedrag van de poolwervel
Vaak gaat die poolwervel in winters met een La Niña al vroeg door een zwakke fase, af en toe uitmondend in vroeg winterweer. Daarna kunnen twee dingen gebeuren: of de poolwervel herstelt zich, waarna de maanden januari en februari zacht en wisselvallig verlopen (het klassieke La Niña patroon), of de poolwervel blijft de hele winter zwak. Dat is het patroon dat tot een geblokkeerde La Niña winter leidt. Omdat dit klassieke La Niña patroon de afgelopen 12 maanden zoveel moeite heeft gehad om erdoor te breken, en de factoren die hierbij een rol hebben gespeeld ook in de komende winter van de partij zijn, kiest WCS in de komende winter voor het geblokkeerde scenario.

Dit betekent dat we in de loop van de maanden november, december en januari een weertype moeten gaan krijgen met vaak hogedrukgebieden in het hoge noorden. Dat kan zowel in de buurt van IJsland en Groenland als boven Scandinavië zijn. met winden vaak uit richtingen tussen noord en oost en kansen op enkele uitbraken van arctische lucht. Is de wind noordelijk, dan kan het regelmatig tot neerslag (sneeuw) komen (zoals ook in december 2010), heeft de wind meer een oostelijke component, dan is het vaker droog en kan ook de zon er mooi doorkomen.

Risico’s
Risico’s zijn er ook. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat de poolwervel, die nu een zwakke fase ingaat, zich in de novembermaand herstelt, leidend tot een herstel van de westcirculatie op termijn met dan een toenemende wisselvalligheid en een doorbraak van zacht weer. Een ander risico is het doorbreken van een scenario a la de winter van 1963, met een langdurig geblokkeerde situatie en in dat geval bijzonder koud winterweer in een groot deel van Europa. De kans op een doorbrekende westcirculatie wordt vooralsnog op 25 procent ingeschat, de kans op het koudste scenario op 20 procent. Het hiervoor beschreven scenario heeft 55 procent kans, zo denkt WCS.

Verhaal van RvdB. Zoals wellicht al bekend, is hij wederom aanwezig op de Wintermeeting. 27 november a.s.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Winter 2022

Bericht door Sebastiaan » 19-10-2021 12:28

https://www.aer.com/science-research/cl ... cillation/

Summary

The Arctic Oscillation (AO) is currently negative and is predicted to straddle neutral over the next two weeks with mixed pressure/geopotential height anomalies across the Arctic and mixed pressure/geopotential height anomalies across the mid-latitudes. The North Atlantic Oscillation (NAO) is currently negative and is predicted to remain negative as pressure/geopotential height anomalies are predicted to remain mostly positive across Greenland the next two weeks.
The next two weeks, ridging/positive geopotential height anomalies across Greenland will favor troughing/negative geopotential height anomalies coupled with normal to below temperatures this week in Northern Europe including the United Kingdom (UK) and then next week will include Central Europe while ridging/positive geopotential height anomalies coupled with normal to above normal temperatures are predicted to dominate much of Southern Europe this week but limited to Southwestern Europe next week.
Predicted for this week ridging/positive geopotential height anomalies coupled with normal to above normal temperatures in Western and Central Asia will force downstream troughing/negative geopotential height anomalies coupled with normal to below temperatures in Eastern Asia. However later next week troughing/negative geopotential height anomalies coupled with normal to below temperatures will be confined to Northern Siberia with widespread ridging/positive geopotential height anomalies coupled with normal to above normal temperatures widespread across Asia.
This general pattern across North America the next two weeks is troughing/negative geopotential height anomalies coupled with normal to below normal temperatures in the Gulf of Alaska but extending into the west coast of North America including Alaska forcing downstream ridging/positive geopotential height anomalies coupled with normal to above temperatures in much of Canada and the United States (US) from the Rockies eastward. However, one exception is in the Northeastern US where troughing/negative geopotential height anomalies coupled with normal to below temperatures are predicted for next week.
In the Impacts section I once again discuss Siberian snow cover extent and the stratospheric polar vortex (PV), what the predicted weak PV this month could mean for the Northern Hemisphere (NH) winter.

This should not come as a surprise to anyone, but I do believe the character of the winter will be strongly dependent on the behavior of the PV this winter. It has been a bit of a soap opera (“As the PV Turns”) seeing on Twitter armchair prognostications of the PV in the coming weeks ranging from a record early sudden stratospheric warming (SSW that results in splits and displacements of the PV with the largest events resulting in the reversal of the zonal wind at 60°N and 10 hPa referred to as major (mid-winter) warmings) to a raging PV that bottles up the cold over the Arctic to start the winter. In my opinion we just don’t know. I include the PV animation from this morning in Figure iii, it is suggestive that there could be a subsequent PV disruption after the one later this week. So for now, the guessing continues.

It is my impression that the models really struggle predicting the behavior of the stratospheric PV once vertical Wave Activity Flux (WAFz) from the troposphere to the stratosphere or poleward heat transport in the stratosphere becomes active as the case is currently. The models tend to both over- and under-predict the magnitude of a PV disruption. Therefore, we don’t have a long lead accurate forecast of the behavior of the behavior more than a week or two at most. Based on the model deficiencies and lack of data points, I don’t believe we can accurately anticipate the behavior of the PV in November and whether the PV is strong or weak in November the opposite can be true in December. And as I discussed last week the tropospheric circulation will be more determinative of the future behavior of the PV, than the state of the PV today or even this week.

As I mentioned last week, I believe Scandinavian-Ural blocking/high pressure in the troposphere is the atmospheric feature most important in modulating the strength of the PV. There are no signs of its return in the two-week forecast. I do believe that sea ice anomalies in the Barents-Kara seas can influence Ural blocking. During September and for the first half of October a large area of negative anomalies in the Laptev and East Siberian Seas. From Figure 16 that area is filling in quickly and based on predicted negative geopotential height anomalies in the region, I expect it to continue filling in rapidly. It is possible that once the Barents-Kara Seas is the only remaining region with negative sea ice anomalies in the Eurasian sector, it could contribute to focus the ridging less in Siberia and closer to the Urals and Scandinavian regions. But admittedly this is mostly speculation on my part.

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Winter 2022

Bericht door Karel » 19-10-2021 13:20

Wordt het een zwakke La Niña (-0,5) met een QBOE zoals in 1962/1963 of een sterke La Niña (-1,5)met een QBOE zoals in 2010 .
Dat is de vraag op dit moment. Afwachten maar.

De afwijkingen van de luchtdrukverdeling op het Noordelijk Halfrond van 1 sep - 16 okt in 1962, 2010 en 2021 zijn bijgevoegd.

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Winter 2022

Bericht door Paul » 19-10-2021 18:32

Inderdaad de nodige overeenkomsten, los van verschillen vanwege de AGW. Bedankt voor het plaatsen.

Hans
Berichten: 1709
Lid geworden op: 31-12-1997

Re: Winter 2022

Bericht door Hans » 20-10-2021 21:15

Het maakt het in ieder geval spannend....

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Winter 2022

Bericht door Sebastiaan » 24-10-2021 11:20

Ik zie een vrij groot verschil in het noorden van de Pacific bij Alaska.

Zie ook hoe warm de Atl. Oceaan is.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Winter 2022

Bericht door Sebastiaan » 24-10-2021 11:40

In de vorige winter zagen we warmte in de N-Pacific.
https://www.weer.nl/nieuws/2020/winterv ... ege-winter

Alle ogen gericht op La Niña
Op zee zijn de ogen gericht op de La Niña die zich langs de evenaar in het zeegebied tussen Peru en Indonesië aan het ontwikkelen is. Dit betekent dat het zeewater hier een tijdje kouder dan normaal wordt. Het lijkt een middelmatig sterke tot sterke La Niña te worden, met het hoogtepunt middenin de winter. Bij zo’n La Niña hoort in de herfst een periode met een negatieve NAO-index in november, de maand waarvoor we nu de sterkste aanwijzingen voor hogedruk op de Oceaan hebben. Zo’n periode kan tot in de decembermaand doorlopen, maar wordt – zeker als de La Niña inderdaad sterk wordt – in de hoogwinter (januari en februari) vaak gevolgd door een periode met een juist positieve NAO-index. Iets dergelijks gebeurde in 2010/2011 ook. Na de koude december was de winter toen voorbij. Mocht de La Niña minder sterk uitvallen dan nu verwacht, dan staan die twee maanden met een sterk positieve NAO-index meteen ook een stuk minder prominent op de kaart.

Twee andere fenomenen op zee die de aandacht trekken, zijn het warme zeewater op het noordelijke deel van de Grote Oceaan en het warme zeewater op noordwestelijke deel van de Atlantische Oceaan. Vooral als het zeewater op het noordelijke deel van de Grote Oceaan tijdens de herfst zou gaan afkoelen (en er zijn aanwijzingen dat dit zal gebeuren, waarbij het snel kan gaan) ontstaat een combinatie die ervoor kan zorgen dat de negatieve NAO-fase, zoals die voor november wordt verwacht, ook in de decembermaand makkelijker aanhoudt. De kans hierop lijkt voorlopig 25 procent. Dan zou december inderdaad koud verlopen en heeft de Europese oplossing met hogedruk op de Oceaan en bij ons koud weer met geregeld sneeuw duidelijker de voorkeur, ten opzichte van de zachte Amerikaanse oplossing.

---------
Ik vind het lastig inschatten in hoeverre er nog sprake is van warmte in de N-Pacific. Wel een stuk minder, maar nog steeds is er een flink gebied met te warm zeewater.

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Winter 2022

Bericht door Paul » 24-10-2021 13:09

Sebastiaan schreef:
24-10-2021 11:40
In de vorige winter zagen we warmte in de N-Pacific.
https://www.weer.nl/nieuws/2020/winterv ... ege-winter

Alle ogen gericht op La Niña
Op zee zijn de ogen gericht op de La Niña die zich langs de evenaar in het zeegebied tussen Peru en Indonesië aan het ontwikkelen is. Dit betekent dat het zeewater hier een tijdje kouder dan normaal wordt. Het lijkt een middelmatig sterke tot sterke La Niña te worden, met het hoogtepunt middenin de winter. Bij zo’n La Niña hoort in de herfst een periode met een negatieve NAO-index in november, de maand waarvoor we nu de sterkste aanwijzingen voor hogedruk op de Oceaan hebben. Zo’n periode kan tot in de decembermaand doorlopen, maar wordt – zeker als de La Niña inderdaad sterk wordt – in de hoogwinter (januari en februari) vaak gevolgd door een periode met een juist positieve NAO-index. Iets dergelijks gebeurde in 2010/2011 ook. Na de koude december was de winter toen voorbij. Mocht de La Niña minder sterk uitvallen dan nu verwacht, dan staan die twee maanden met een sterk positieve NAO-index meteen ook een stuk minder prominent op de kaart.

Twee andere fenomenen op zee die de aandacht trekken, zijn het warme zeewater op het noordelijke deel van de Grote Oceaan en het warme zeewater op noordwestelijke deel van de Atlantische Oceaan. Vooral als het zeewater op het noordelijke deel van de Grote Oceaan tijdens de herfst zou gaan afkoelen (en er zijn aanwijzingen dat dit zal gebeuren, waarbij het snel kan gaan) ontstaat een combinatie die ervoor kan zorgen dat de negatieve NAO-fase, zoals die voor november wordt verwacht, ook in de decembermaand makkelijker aanhoudt. De kans hierop lijkt voorlopig 25 procent. Dan zou december inderdaad koud verlopen en heeft de Europese oplossing met hogedruk op de Oceaan en bij ons koud weer met geregeld sneeuw duidelijker de voorkeur, ten opzichte van de zachte Amerikaanse oplossing.

---------
Ik vind het lastig inschatten in hoeverre er nog sprake is van warmte in de N-Pacific. Wel een stuk minder, maar nog steeds is er een flink gebied met te warm zeewater.
Bericht van Reinout eerder:

Waar kijken ze naar? De basis voor de ontwikkelingen van de komende weken zit in meerdere factoren, die dit jaar op een bijzondere manier samenkomen. Van belang zijn La Niña, de koude zeestroom langs de evenaar tussen Zuid-Amerika en Indonesië die de komende winter voor het tweede opeenvolgende jaar tot wasdom komt. In combinatie hiermee is het zeewater op de centrale delen van de noordelijke Grote Oceaan juist (veel) warmer dan normaal. Dat zie je met name in een taartpunt waarvan het breedste deel zich bij Japan en het smalste deel zich aan de westkust van de Verenigde Staten ophoudt. Om die punt heen bevindt zich water dat kouder normaal is. Bij zo’n verdeling hoort een (sterk) negatieve PDO-index. Die blijft (sterk) negatief in de winter.

Wat dit jaar bijzonder maakt, is dat die tong met warm water op het noordelijke deel van de Grote Oceaan ook het (noord)westen van de VS bereikt. Dart gebeurt tijdens een La Niña vrijwel nooit, maar was wel zo in het jaar 1962. Dat warme water voor de westkust van de VS heeft het weer op het Noordelijke Halfrond dit jaar vaak naar zijn hand gezet en voorkomen dat zich een klassiek La Niña patroon instelde. Op enkele kortere perioden na is het er gewoon niet geweest.

In zijn nieuwe verhaal betoogt Reinout dat het beter is als het zeewater daar afkoelt. Dan neemt hij afstand van het 1963 scenario en zet hij in op 2010.

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Winter 2022

Bericht door Gerben » 25-10-2021 18:31

Die tong met warmer zeewater is al bijna helemaal verdwenen. Het lijkt erop dat ook het warmste deel in de Grote oceaan met te koud weer te maken gaat krijgen vanaf volgende maand. Die warme bel gaat waarschijnlijk ook verdwijnen.

Plaats reactie