Stratosfeer winter 2020/2021

Discussieer mee over alles wat met het weer, weerkunde en de wereld eromheen te maken heeft
Plaats reactie
Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Sebastiaan » 27-12-2020 19:28

Je kunt je er ook in gaan verdiepen. Leuk hoor.

Ab
Berichten: 32
Lid geworden op: 27-07-2019

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Ab » 27-12-2020 20:35

Misschien wordt het hiermee wat duidelijker.
https://www.metoffice.gov.uk/weather/le ... ic-warming

Uitleg plotselinge snelle opwarming stratosfeer (SSW) en gevolgen voor ons weer.

Het weer speelt zich voor het grootste deel af in de troposfeer, de luchtlaag die zich uitstrekt vanaf het aardoppervlak tot 10-12 kilometer hoogte. De luchtlaag boven de troposfeer, de stratosfeer, is van minder belang maar soms heeft het wel degelijk invloed op ons weer.

De afgelopen winters was de stratosfeer erg koud. Temperaturen op 20km hoogte temperaturen van beneden -85º worden zelfs geregistreerd. Soms echter voltrekt zich een bijzonder sterke opwarming van onder af waarbij de temperatuur in enkele dagen met wel 50 graden (!) kan stijgen. Zulks wordt in meteorologische kringen een ‘Sudden Stratospheric Warming’ (SSW) genoemd. Dit fenomeen is doorgaans het gevolg van weersystemen in de troposfeer (deze winter grootschalige hogedrukgebieden boven Rusland) die de ‘Polar Night Jet/poolwervel, een van west naar oost waaiende straalstroom die de Noordpool omcirkelt, verstoren. De Poolwervel begint dan sterk te golven en net als op het strand worden deze gebroken met als gevolg een sterke verzwakking of zelfs een omslag van de heersende ‘westerlies’ naar ‘easterlies’ in de atmosferische bovenkamer.

Ondertussen implodeert als het ware de aanwezige lucht in de stratosfeer boven de poolkap en door compressie voltrekt zich een sterke opwarming (SSW). Vaak resulteert dit in een verplaatsing van de poolwervel en in zeldzame gevallen splitst de poolwervel zich. Gevolg is uiteindelijk dat zich op grote hoogte ‘easterlies’ (gebeurd op dit moment al) kunnen ontwikkelen die ook het weer in de troposfeer beïnvloeden met als gevolg een verzwakking van ‘onze straalstroom’. Dat resulteert dikwijls in een geblokkeerd stromingspatroon waardoor oostenwinden koude continentale vrieslucht naar het westen kunnen transporteren.

Op dit moment hebben we een SSW. Rond 7 januari 2021 kan deze SSW de poolwervel doen splitsen. (zie afbeelding hieronder)

https://f.jwwb.nl/public/e/a/5/ronsweer ... esplit.png

Vervolgens moet er een neerwaarts doorwerking vanuit de stratosfeer naar ons weer in de troposfeer plaatsvinden. Deze interactie is het moeilijke van de materie maar deze kans wordt nu ingeschat als 60-70%. Normaal gesproken is de doorwerking vanuit de stratosfeer naar het weer op leefniveau ongeveer 2 a 3 weken, soms sneller, soms langzamer en soms ook helemaal niet!

Een ding is zeker. De poolwervel hangt als een aangeslagen boxer in de ringen en zal een groot deel van januari en februari 2021 waarschijnlijk zijn oude normale kracht niet meer hervinden. De kans op het aanhouden van het geblokkeerde stromingspatroon die deze week begint kan dan ook lange tijd aanhouden. Een garantie op koud winterweer geeft dit echter in ons nieuwe klimaat niet omdat zachte lucht nu eenmaal altijd dichtbij blijft. Een depressie die iets te ver Europa induikt zal aan de oostzijde dan altijd zachte lucht vanuit Afrika, en Zuid Europa naar Oost-Europa stuwen. Zelfs een oostenwind geeft dan geen kou meer bij ons. Een noordelijke blokkade bij Groenland MET uitbreiding naar Scandinavië is naar mijn mening dan nog de enige kans op ouderwets schaatsweer en een lange vorstperiode.

Ronsweer 27-12-2020

Ik vind het zelf ook nog steeds moeilijke materie maar begrijp wel dat er redelijke kans is dat deze winter wel eens kan gaan uitpakken.

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Karel » 27-12-2020 20:48

Door het ECMWF 0per model van 26 dec 1200u is inmiddels op dag 9 (4 jan) en dag 10 (5 jan) een u gem op 10 hPa < 0 m/s berekend.
Als dat wordt gerealiseerd is 4 jan de centrale datum van de SSW.

Invloed op de troposfeer is bij 2/3 van de SSW' s gebleken. De wijze waarop het ECMWF model met de SSW ontwikkeling en effecten in de troposfeer omgaat is eveneens onderzocht. https://meetingorganizer.copernicus.org ... 9-2641.pdf en
http://dx.doi.org/10.1175/jcli-d-20-0270.1

"Sudden stratospheric warming (SSW) events can exhibit long-lasting surface impacts that promise improvements in medium-range to seasonal predictability. Their surface impact is dominated by the negative phase of the NorthAtlantic Oscillation (NAO). Hence, the question arises if stratospheric variability, and in particular the frequencyof SSW events, can in turn be estimated from surface NAO conditions. This is especially relevant for the period before frequent upper air observations became available, while daily surface observations date further back. The surface impact is here quantified by NAO characteristics that are commonly observed after SSW events: a switch from a positive to a negative NAO and an extended persistence of the negative NAO, termed "NAO events". Two thirds of SSW events are found to be followed by either a persistence or switch NAO event and a quarter of SSW events are followed by both, while less than 25% of surface NAO events are preceded by a SSW event. Based on these findings, an index purely based on surface NAO observations is derived that estimates SSW frequency for the satellite era and extends it back to 1850, indicating that decadal stratospheric variability was present for the entire time series, with no significant trend. The minimum in SSW frequency in the 1990s is found to be coincident with the longest absence of NAO events since 1850, indicating that the early 1990s may potentially constitute the longest absence of SSW events for the 150-year record. ''

Daniël
Berichten: 1480
Lid geworden op: 31-12-1999

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Daniël » 27-12-2020 21:24

Over de gevolgen van de aankomende SSW, gesproken, misschien dat de troposfeer bij een downwelling vanuit de stratosfeer t.g.v. de SSW nog meer geblokkeerd raakt dan nu het geval is, de TPV in verschillende centra uit elkaar valt en het stromingspatroon op 500 hPa daardoor nog meer gaat slingeren? Of wellicht bij een sterke downwelling vanuit de stratosfeer een omvangrijk poolhoog, waarbij de wind op onze breedtegraad over de gehele Noordelijke Halfrond vanuit het oosten komt, de lagedrukgordel en de daarmee samenhangende polaire straalstroom een stuk zuidelijker komt te liggen?

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Karel » 28-12-2020 09:13

Voorlopig is Europa blokkade en NAO- de verwachte ontwikkeling volgens ECMWF.

Op 1 januari 2021 vindt de zeer krachtige impuls naar de stratosfeer plaats. Een Major Extratropical Low (927 hPa) bij de Aleoeten.

Afbeelding
Afbeelding

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Paul » 28-12-2020 11:43

Ervan uitgaande dat de SSW er gaat komen.
GFS prog 28 december.PNG
Wordt de vraag gesteld wat de gevolgen ervan zouden kunnen zijn.

Dit is een duidelijke studie over de impact van een SSW en de effecten van de begintoestand van de troposfeer (was al eerder gepasseerd meen ik)
Verschillen begintoestand troposfeer voor SSW daniela domeisen 2019.PNG
https://www.researchgate.net/publicatio ... ing_events

Een sterk geblokkeerd patroon boven Europa bij aanvang SSW is positief voor downwelling en leidt met grote kans tot een Groenlandblokkade.
Beginnen we een SSW met een Groenlandblokkade, dan leidt dat omgekeerd met grote kans tot een cyclonale uitkomst voor Europa.

3. SSWs that occurs during cyclonic weather regimes exhibit a considerably weaker and less significant response with a modestly enhanced likelihood for GL. For GL at the onset, a weak preference for cyclonic flow regimes around 20-30 days after the SSW is apparent, with a much weaker and less persistent surface response in the aftermath of the SSW as compared to SSW onsets dominated by EuBL.
4. Given the clear influence of the regime present at the onset of an SSW event on the subsequent evolution of the tropospheric flow, different surface signatures result. Specifically, the canonical signature in 2m temperature, e.g., cold conditions prevailing over much of northern Europe, occurs for the EuBL cases. In contrast, mild temperatures in large parts of Europe are found for SSWs with GL at their onset. It is important to distinguish these cases, since although EuBL and GL frequently occur at the onset of SSW events, they lead to a different subsequent evolution, with a likely transition from EuBL to GL and from GL to AT around 3-4 weeks after the SSW along with their contrasting large-scale weather impacts (Beerli and Grams, 2019). These findings corroborate that the presence of either EuBL or GL regime at SSW onset will allow us to disentangle the difference in the subsequent evolution, and hence to determine if and when a“downward impact” of the SSW is expected. This is highly relevant for subseasonal forecasting
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Sebastiaan » 28-12-2020 14:37

Op WW een stuk geschreven.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Sebastiaan » 28-12-2020 14:37

Deel 2
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Sebastiaan » 28-12-2020 14:39

Deel 3
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2020/2021

Bericht door Sebastiaan » 28-12-2020 14:40

Plaatje 4
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Plaats reactie