Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Discussieer mee over alles wat met het weer, weerkunde en de wereld eromheen te maken heeft
Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Sebastiaan » 23-05-2019 16:11

http://www.weer.nl/nieuws/detail/2019-0 ... e-maanden/

Mei verloopt te koud en sluit daarmee een periode van 13 te warme maanden af, een record! Wordt ons klimaat qua temperatuur saai dankzij klimaatverandering? Maanden die veel kouder zijn dan het langjarig gemiddelde komen namelijk bijna niet meer voor...

Het is nu zeker: mei eindigt met circa 11,4 graden tegen 13,1 graden normaal te koud. Daarmee komt een recordlange periode van dertien te warme maanden ten einde. Sinds april 2018 was het structureel warmer dan langjarig klimatologisch gemiddelde. Sinds 1901 is dat nog nooit gebeurd.

Het langjarig gemiddelde bestaat uit een periode van 30 jaar aan weer. Het gemiddelde van deze 30 jaar noemen we het klimaat. Het klimaat schuift op in de loop van de tijd. Zo vergelijken we het huidige weer tegenover de klimatologische periode van 1981 t/m 2010. Vanaf 2021 vergelijken we met de ‘normaal’ van 1991 t/m 2020. Deze klimaatperiode zal flink opwarmen, omdat de jaren 80 die afvallen, een stuk kouder waren dan de jaren 10 uit deze eeuw die worden toegevoegd.

Dertien te warme maanden op rij
Sinds het begin van de betrouwbare metingen in 1901 kwam het nooit tot 13 te warme maanden op rij. Het oude record was 12 te warme maanden tussen juli 1999 en juni 2000.

Als naar de historische klimaatreeks van het KNMI wordt gekeken, met metingen tussen 1706 en 1900, komen we slechts twee perioden tegen waarin de temperatuur net als nu ook 13 maanden boven het langjarige gemiddelde lag. Dit was tussen augustus 1821 en augustus 1822 en tussen oktober 1845 en oktober 1846. Daarna duurde het dus 173 jaar voordat de temperatuur zo’n lange tijd boven de ‘norm’ lag.

Winter warmt sneller op dan zomer
Het zal niemand zijn ontgaan dat door klimaatverandering de koudste wintermaanden veel minder koud zijn dan vroeger. Daardoor warmt de winter sneller op dan de zomer. Dit zien we vooral in de januarimaand. Deze is in 200 jaar tijd 3,5 graden opgewarmd! Zo was de gemiddelde januaritemperatuur rond het jaar 1830 nog 0,0 graden in Nederland. In de jaren 70 van de vorige eeuw was dit gemiddelde omhoog gegaan naar 1,4 graden. Kijken we echter naar het huidige klimaat, dus de afgelopen 30 jaar, dan zien we een gemiddelde januaritemperatuur van 3,5 graden. Sinds eind jaren 80 van de vorige eeuw is de temperatuur flink gestegen.

In de zomermaanden is dit verschil veel minder groot. Zo schommelde de gemiddelde julitemperatuur in de 18e en 19e eeuw tussen 16,4 en 17,0 graden. In de 20e eeuw ging dit klimatologisch gemiddelde zelfs wat omlaag. Zo was een normale julimaand in de jaren 30 van de vorige eeuw 16,2 graden. Tegenwoordig komt zo’n maand nog maar zelden voor en afgelopen 30 jaar was juli gemiddeld 18,3 graden. Dat betekent dat juli zo’n 2 graden is opgewarmd.

Klimaat wordt qua temperatuur steeds saaier
Doordat strenge wintermaanden niet meer voorkomen in ons huidige klimaat, warmen de winters sneller op dan de zomers en wordt het klimaat qua temperatuur, juist door de klimaatverandering, minder extreem. Het verschil tussen de koudste en warmste maand van het jaar is vaak kleiner dan vroeger. Het tegenovergestelde wordt wel eens gesuggereerd, maar dit blijkt niet uit de feiten. We houden de grillen van het klimaat, maar negatieve afwijkingen, lees zeer koude maanden, komen bijna niet meer voor. Zo was het in de afgelopen drie eeuwen normaal dat een wintermaand af en toe 5 tot 9 graden kouder was dan de toen geldende norm. Sinds de klimaatverandering eind jaren 80 zijn de koudste maanden 2 tot 5 graden kouder dan de norm.

De warme uitschieters komen echter nog wel voor, deze liggen net als in de vorige drie eeuwen 4 tot 6 graden boven het klimatologisch gemiddelde. Omdat het klimaat nu zelf flink opwarmt, zijn de uitschieters naar boven in absolute zin veel extremer dan vroeger. Koude uitbijters, denk aan de strenge wintermaanden, zijn veel minder vertegenwoordigd en warmen steeds verder op. Een oorzaak kan zijn dat de winter vroeger ons land veel makkelijker kon bereiken door meer noorden- of oostenwinden. En als het eenmaal koud is met veel sneeuw en ijs, dan blijft de kou makkelijker een maand ‘plakken’. Tegenwoordig gebeurt dit niet meer en is het slechts een paar dagen of hooguit een paar weken winters. Het Nederlandse klimaat begint steeds meer te lijken op het oorspronkelijke klimaat van Zuidwest-Frankrijk.

Ko
Berichten: 5914
Lid geworden op: 08-06-2013

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Ko » 23-05-2019 16:47

Eerste koude maand in ruim een jaar, ik ga taart halen om het te vieren.

Diep in m'n hart hoop en bid ik dat al die extreem warme jaren toch een klimaatschommeling is. Net als dat dat in het verleden ook weleens voorkwam zoals rond de Middeleeuwen in 1500, die enkele tientallen jaren duurde. Na het grote zon- en hittejaar 1540 brak ook ineens de Kleine IJstijd aan met allemaal strenge winters en koude zomers.

Ik blijf van mening, dat als de drukgebieden gunstig liggen net als toen, je nog gewoon ruim benedennormale maanden en seizoenen kunt krijgen. Meest recente voorbeeld is winter- en voorjaar 2013 die zes koude maanden op rij bracht. Het zijn de drukgebieden die het 'm doen. Als die jaar na jaar en decennia lang steeds langdurig verkeerd liggen krijg je dus waar we al 30 jaar last van hebben, uiteraard enkele jaren en een aantal maanden uitgezonderd.

Ben benieuwd wat juni gaat doen. Klimatologisch gezien komt er na een eerste koude maand vaak nog een koude maand. Misschien is dit wel het begin van een reeks koude maanden wat ook al zo vaak voorkwam. Alles is mogelijk.
De winters waren mooi, heel vroeger.

John
Berichten: 7852
Lid geworden op: 31-10-1980

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door John » 23-05-2019 16:59

Het oorspronkelijke klimaat van Zuidwest-Frankrijk. Dan ben ik dan klaar mee. Ik vind het een afschuwelijke gedachte als het klimaat zich de komende dertig jaar verder in die richting ontwikkelt.

Juist de seizoensverschillen in het weerbeeld trekken mij aan. En die verschillen vlakken af. Het waren ook vaak de winters die nieuwe leden gaven aan VWK.

De winters van nu gedragen zich mede warmer door gemiddeld andere stromingspatronen. Er wordt simpelweg meer warmte op transport gezet naar Nederland.

Valt dat transport weg of komt er een aanvoer van koude lucht op gang, dan kan het nog winteren.

Zoals Ko al aangegeven heeft, veel hangt af van posities der druksystemen en de bijbehorende luchtstromingen.

Het klimaat in Nederland is sneller opgewarmd dan het wereldgemiddelde door verandering in de drukverdeling de laatste decennia.

Marcel
Berichten: 668
Lid geworden op: 31-12-1995

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Marcel » 23-05-2019 18:29

Mooie meimaand hoor, wellicht 11.4 graden. Na 3 zeer warme meimaanden waarvan 1 recordwarme mocht dat wel weer eens.
Hoogste max wellicht onder de 22 graden! Laatste 2 keer dat dat vertoond werd was in 1984 en 1991.
Toch geen enkele dag die onder de 10 graden bleef (4 mei de Bilt, max: 10,2 gr); ik heb ze laatst eens geteld (ik weet het, ik ben gek), mei telde van 1901-heden 72 keer een dag die onder de 10 graden bleef in 40 verschillende meimaanden. 67 daarvan in de 20e eeuw, en na 1996 alleen nog in 2010.. en toen wel meteen 5 stuks, een evenaring van het record uit 1902 en 1979.

Het 30 jaar gemiddelde van mei daalt dit jaar iets: 1989 t/m 2018: 13,6 gr; 1990 t/m 2019: 13,5. De warme mei van 1989 (14,6) valt af, de koele mei 2019 komt erbij.
Een tussenstand van de 30 jaar gemiddelden: periode 1961-1990 (uit onze jeugd, he...), 1981-2010 (huidige normaal) en 1990 tm 2019 (vanaf juni: 1989 t/m 2018), BIJNA de nieuwe normaal. Juli en augustus stegen toch wel vrijwel even hard als januari en februari; en maart en april harder.
Dat de winters sneller warm werden dan de zomers in 200 jaar komt denk ik vooral door het aflopen van de (laatste stuiptrekking van) de kleine ijstijd na 1800. Vooral toen werden de winters warmer. In de afgelopen paar decennia werden de lentes en zomers bijna even hard warmer als de winters.

1961-'90 -- 1981-'10 -- 1990-'19
jan - 2.2 ---- 3.1 ---- 3.6
feb - 2.6 ---- 3.3 ---- 3.9
mrt - 5.0 ---- 6.2 ---- 6.5
apr - 8.0 ---- 9.2 ---- 9.8
mei - 12.3 ---- 13.1 ---- 13.5
jun - 15.2 ---- 15.6 ---- 16.0
jul - 16.8 ---- 17.9 ---- 18.2
aug - 16.7 ---- 17.5 ---- 17.8
sep - 14.1 ---- 14.5 ---- 14.7
okt - 10.5 ---- 10.7 ---- 11.0
nov - 5.9 ---- 6.7 ---- 6,9
dec - 3.2 ---- 3.7 ---- 4.2

Ted
Berichten: 4013
Lid geworden op: 31-03-1984

Bericht door Ted » 23-05-2019 23:05

.
Laatst gewijzigd door Ted op 19-02-2021 18:30, 2 keer totaal gewijzigd.

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Gerben » 23-05-2019 23:19

Hoeveelste te warme seizoen is het? Misschien wordt de zomer........ EC-OPER komt voor 1 juni met 8 graden als maximum zag ik net😀. Dat zal dan vast de koelste zomerstart worden.

Adwin
Berichten: 539
Lid geworden op: 17-02-2013

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Adwin » 25-05-2019 15:19

Marcel schreef:
23-05-2019 18:29

Een tussenstand van de 30 jaar gemiddelden: periode 1961-1990 (uit onze jeugd, he...), 1981-2010 (huidige normaal) en 1990 tm 2019 (vanaf juni: 1989 t/m 2018), BIJNA de nieuwe normaal. Juli en augustus stegen toch wel vrijwel even hard als januari en februari; en maart en april harder.


1961-'90 -- 1981-'10 -- 1990-'19
jan - 2.2 ---- 3.1 ---- 3.6
feb - 2.6 ---- 3.3 ---- 3.9
mrt - 5.0 ---- 6.2 ---- 6.5
apr - 8.0 ---- 9.2 ---- 9.8
mei - 12.3 ---- 13.1 ---- 13.5
jun - 15.2 ---- 15.6 ---- 16.0
jul - 16.8 ---- 17.9 ---- 18.2
aug - 16.7 ---- 17.5 ---- 17.8
sep - 14.1 ---- 14.5 ---- 14.7
okt - 10.5 ---- 10.7 ---- 11.0
nov - 5.9 ---- 6.7 ---- 6,9
dec - 3.2 ---- 3.7 ---- 4.2
Alles is relatief. Vergelijken met de periode daarvoor is soms niet eerlijk. Met name de periode 1955-87 is een periode die niet had opgevallen als die in de Kleine IJstijd had voorgekomen. Dan worden de verschillen wel erg duidelijk. Vanaf 1988 is het een opmerkelijke sprong, dus de 30 jaar gemiddelden zouden nu best eens kunnen stabiliseren of dalen.

Dick
Berichten: 3298
Lid geworden op: 31-05-1994

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Dick » 25-05-2019 17:23

Alles is relatief: vanaf 2021 grijpen we terug op het gemiddelde berekend over de periode 1991 tm 2020. Deze nieuwe norm zal dus weer hoger zijn dan de huidige norm. Voor het eerst alle jaren van na de temperatuursprong van 1988. Door die sprongsgewijze aanpassing van de norm krijg je wel een vertekend beeld, al was het maar dat de drempel ‘opeens’ hoger wordt. De voortgaande opwarming houdt deze sprong niet echt bij, waardoor afwijkingen naar boven minder prominent worden en afwijkingen omlaag juist prominenter.
Als voorbeeld: een januarimaand met een gemiddelde van 3,0 C zou in de periode 1961-‘90 als ‘zacht’ worden geclassificeerd, in de periode 1981-2010 (volgens de huidige norm) als ‘normaal’ en volgens de nieuwe norm (vanaf 2021) als ‘te koud’. Een voortschrijdend gemiddelde als norm zou voor een minder vertekend beeld zorgen. Al snap ik ook wel dat het niet erg praktisch is om de norm ieder jaar aan te passen.
Laatst gewijzigd door Dick op 25-05-2019 17:43, 1 keer totaal gewijzigd.

Ko
Berichten: 5914
Lid geworden op: 08-06-2013

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Ko » 25-05-2019 17:39

Dick schreef:
25-05-2019 17:23
Alles is relatief: vanaf 2021 grijpen we terug op het gemiddelde berekend over de periode 1991 tm 2020. Deze nieuwe norm zal dus weer hoger zijn dan de huidige norm. Voor het eerst alle jaren van na de temperatuursprong van 1988. Door die sprongsgewijze aanpassing van de norm krijg je wel een vertekend beeld, al was het maar dat de drempel ‘opeens’ hoger wordt. De voortgaande opwarming houdt deze sprong niet echt bij, waardoor afwijkingen naar boven minder prominent worden en afwijkingen omlaag juist prominenter.
Daarom hou ik m'n normaal over 110 jaar wat een veel beter beeld geeft, en zometeen vanaf 2021 over 120 jaar. Alles zal iets stijgen maar ik verwacht zeker in de toekomst ook een daling omdat deze opwarming niet zo extreem door zal gaan.

December liet trouwens al een daling zien dankzij meerdere koude decembers. Ook andere maanden kunnen een daling laten zien als er meerdere maanden komen die minder warm scoren. De luchtdrukverdeling die verantwoordelijk is voor de luchtstromingen blijven in de toekomst niet alleen maar in het voordeel van warmte, is mijn indruk. Ook in het verleden kwamen er warme decennia voor en daarna weer koudere.
De winters waren mooi, heel vroeger.

Dick
Berichten: 3298
Lid geworden op: 31-05-1994

Re: Koele mei sluit recordlange periode van 13 te warme maanden

Bericht door Dick » 25-05-2019 17:45

In de nieuwe norm komt de koude decembermaand van 1981 te vervallen en komt de extreme december van 2015 er juist bij.

Plaats reactie