Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Alles wat betrekking heeft op het buitenlands weer. Tropische stormen, orkanen, etc.
Plaats reactie
Edward
Berichten: 1856
Lid geworden op: 30-04-2010

Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Bericht door Edward » 30-09-2017 23:35

Vlakbij de vrij bekende Svartisengletsjer en Bodø langs de Noorse kust op 67 gr NB (dus boven de poolcirkel) deed zich een interessante situatie voor door föhn. Op 850 hPa ligt een gebied met warme temperaturen boven Lapland (tot 10 graden) als overblijfsel van het hogedrukgebied dat we de afgelopen dagen zagen liggen. In combinatie met de depressie bij IJsland zagen we eerder in het zuiden/midden van Noorwegen zoals bij Ålesund en Bergen al warme dagen, maar dat komt daar wel eens vaker voor in deze tijd van het jaar. In Bodø zelf werd het vandaag ruim 18 graden (ik he b de reeksen niet in detail bestudeerd, maar volgens wikipedia is de laatste 60 jaar in oktober 18,8 het warmste daar).
Gaan we naar Glomfjord en omgeving, dan zien we dat het vannacht continue 18-20 graden was met een relatieve vochtigheid van 25% ongeveer. Kijken we naar het iets verderop gelegen Reipå (15 km), dan zien we dat het in het eerste deel van de nacht 9 graden was bij wind van 1-3 m/s. Een rustige uitstralingsnacht, totdat de wind vroeg in de ochtend om 7 uur ineens 5 m/s uit het zuiden was en de temperatuur toenam naar 19 graden met een luchtvochtigheid die van 60% naar 30% ging. Later vanmiddag werd dat 18% met een temperatuur van 23,6 graden maximaal!! Dat is niet eens zo ver van het landelijk oktoberrecord (beste vergelijk, gezien dat morgen begint): 25,6 graden in Molde, wat ook veroorzaakt moet zijn door een föhn (geldt ook voor de maandtemperatuurrecords van nov-feb).
Op 930 m hoogte en 3 km buiten Glomfjord werd door een meetstation een nachttemperatuur van 13-15 graden geregistreerd. Daarbij stond een zeer vlagerige zuidenwind: maxima van 23 m/s in de nacht en 33 m/s overdag, terwijl het gemiddelde op 6 tot 15 m/s lag.

Het op Vestrålen gelegen Sortland (68 NB) profiteerde ook met temperaturen tot 21,5 graden. In de buurt van Andenes (zelfde eilandengroep als Sortland, 70 km daarvandaan en 240 km van Bodø) is een radiosondeoplating gedaan vannacht en die liet zien dat elke vorm van menging met lucht van hogerop veel warme droge lucht kon brengen naar het aardoppervlak.
Afbeelding
En onderste 3 km in het groot:
Afbeelding
http://www.yr.no/place/Norway/Nordland/Mel%C3%B8y/Glomfjord_observation_site/almanakk.html?dato=2017-09-30
http://www.yr.no/place/Norway/Nordland/Mel%C3%B8y/Reip%C3%A5_observation_site/almanakk.html?dato=2017-09-30
https://www.yr.no/place/Norway/Nordland/Mel%C3%B8y/Tverrfjellet_observation_site/almanakk.html?dato=2017-09-30

Het zuidwesten van Noorwegen was overigens zeer nat met plaatselijk tot 65-75 mm/12 uur.
Laatst gewijzigd door Edward op 30-09-2017 23:41, 1 keer totaal gewijzigd.

Gert
Berichten: 1774
Lid geworden op: 31-12-1992

Re: Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Bericht door Gert » 01-10-2017 09:04

Inderdaad interessant. Bedankt voor de analyse

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Bericht door Karel » 01-10-2017 09:30

Wat kan een föhnsituatie hoge temperaturen genereren.

Edward
Berichten: 1856
Lid geworden op: 30-04-2010

Re: Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Bericht door Edward » 01-10-2017 20:48

Overigens is het waarschijnlijk niet de neerslag geweest aan de voorzijde van de bergen (want die was nog te ver weg), dus geen pure föhn zoals dat gewoonlijk wordt gedefinieerd. Het is waarschijnlijk puur menging en daarbij droogadiabatische afkoeling door de dalende beweging (mogelijk gravity wave) en geen component van verzadigd adiabatische afkoeling en droog adiabatische opwarming aan de andere kant. Dat moet ik wel even noemen om het duidelijk uit te leggen.
Laatst gewijzigd door Edward op 01-10-2017 20:49, 1 keer totaal gewijzigd.

Edward
Berichten: 1856
Lid geworden op: 30-04-2010

Re: Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Bericht door Edward » 14-10-2018 19:10

Ook vannacht was er weer een bijzondere föhnsituatie, in Tafjord (niet ver Ålesund): de temperatuur was om 2 uur vannacht nog 10,9 graden, maar nog voor 3 uur vannacht werd er 25,4 graden bereikt (om 3 uur 25,1)! Dit bij windstoten rond 18-22 m/s (22 m/s vanmiddag). Vanmiddag werd het 25,5 graden daar, waarmee de temperatuur net onder het Noorse oktoberrecord bleef, 25,6 niet veel verderop in Molde op 11 oktober 2005 bij een vergelijkbare situatie. Ook in Surnadal werd het 25,5 graden vanmiddag.
Overigens ontving Gullfjellet, binnen de gemeente Bergen, van 18 UTC eergisteren tot 18 UTC gisteren 171 mm regen en 167 mm daarvan viel tussen 23 en 18 UTC op zaterdag. De afgelopen 25 dagen is daar net geen 1000 mm gevallen. Het meetstation midden in de stad ontving 108 mm in datzelfde tijdvak.
Laatst gewijzigd door Edward op 14-10-2018 19:20, 1 keer totaal gewijzigd.

Edward
Berichten: 1856
Lid geworden op: 30-04-2010

Re: Interessante föhnsituatie in Noorwegen

Bericht door Edward » 16-10-2018 23:14

Nog een kleine update:
NRK.no schreef:n forrige natt-rekorden for oktober på denne listen er fra Ålesund i 2010, da det var 21,6 grader. I Tafjord og Surnadal i helgen var det 3,8 grader varmere enn dette.

https://www.nrk.no/mr/nattetemperatur-rekord-ble-knust-natt-til-sondag-1.14251030

Het vorige nachtelijke temperatuurrecord voor oktober op deze lijst is dat van Ålesund in 2010, daar werd het 21,6 graden. In Tafjord en Surnadal was het in het weekend ['s nachts dus] 3,8 (!) graden warmer dan dat.
Laatst gewijzigd door Edward op 16-10-2018 23:16, 1 keer totaal gewijzigd.

Plaats reactie