Hoeveel scheelt een uitgedroogde bodem in de maximumtemperatuur?

[Daniël]

De extreem hoge maximumtemperaturen van vandaag en morgen worden ook veroorzaakt door uitgedroogde zandbodems in het zuiden en zuidoosten van ons land. Stel dat deze bodems voldoende vochtig waren, hoe hoog zouden bij deze weersituatie dan de maximumtemperaturen zijn geworden? Want nu wordt de zonnestraling niet benut om vocht te verdampen, maar puur om de bodem en de lucht daarboven te verhitten.

[Gerben]

De extreem hoge maximumtemperaturen van vandaag en morgen worden ook veroorzaakt door uitgedroogde zandbodems in het zuiden en zuidoosten van ons land. Stel dat deze bodems voldoende vochtig waren, hoe hoog zouden bij deze weersituatie dan de maximumtemperaturen zijn geworden? Want nu wordt de zonnestraling niet benut om vocht te verdampen, maar puur om de bodem en de lucht daarboven te verhitten.

Dit heeft niet zo veel met droogte te maken.

[Daniël]

De extreem hoge maximumtemperaturen van vandaag en morgen worden ook veroorzaakt door uitgedroogde zandbodems in het zuiden en zuidoosten van ons land. Stel dat deze bodems voldoende vochtig waren, hoe hoog zouden bij deze weersituatie dan de maximumtemperaturen zijn geworden? Want nu wordt de zonnestraling niet benut om vocht te verdampen, maar puur om de bodem en de lucht daarboven te verhitten.

Dit heeft niet zo veel met droogte te maken.

Volgens nu.nl op "Hierdoor is het momenteel zo heet in Nederland":

Aanvoer van tropische lucht uit Noord-Afrika

Volgens Lankamp is de aanvoer van warme lucht vanuit het zuiden de belangrijkste oorzaak van de huidige hitte in Nederland. "In dit geval gaat het om tropische lucht uit Noord-Afrika, die via Spanje, Frankrijk en België onze kant op is gekomen. Ook in het noorden van Afrika is het warmer dan normaal", aldus de meteoroloog.

Dat is de ene oorzaak, maar de andere factor is toch wel de droogte in sommige delen van het land:

Nog altijd droogte op veel plekken

"Op veel plekken in Nederland is het nog steeds erg droog. De neerslag, die onlangs gevallen is, is al weer verdampt. Een droge en verdorde bodem warmt sneller op. Groen gras is bijvoorbeeld koeler dan geel of bruin gras. Ook zandgrond, die met name in het oosten voorkomt, warmt sneller op dan de kleigrond in het westen."

[Edward]

Op de ene bodem maakt het meer uit dan op de andere bodem en met het ene vegetatietype (en in beperkte mate ook ruwheid) maakt het meer uit dan met het andere. Maar reken erop dat het typisch tot maximaal zo'n 2 graden verschil op kan leveren op zandgronden in het zuiden en oosten en wat minder op klei- en veengronden in het noorden en westen. Als je naar een woestijnomgeving gaat, kan dat natuurlijk veel meer uit gaan maken ten opzichte van een natte voorgeschiedenis: over de lange termijn bij verwoestijning.

Aan de ene kant kan je het als volgt begrijpen: vaak wordt hier (en op Weerwoord) de regel 850 hPa hoogte / 100 (= ongeveer 15) + ongeveer 1-1,5 graad toegepast. In droge situaties kan dat wel eens + 2 of nog ietsje meer (+3) worden in NL. Aan de andere kant zal de grenslaag ook iets hoger groeien (deze dagen gebeurt dat al, maar nog meer boven woestijnen) en wordt een lucht met hogere potentiële temperatuur de menglaag ingebracht door entrainment aan de bovenkant van de menglaag. Dit warmt de menglaag ook een klein beetje extra op, maar de grenslaag wordt ook steeds dieper. Daarom is een grenslaagdiepte van 2,5 tot 5 km in aride omgeving gewoon in de zomer, maar bij ons is dat uitzonderlijk.

Veel droogte zal de maximumtemperaturen dus nog een beetje verder omhoog drijven dan een vochtige geschiedenis, maar het effect is niet heel groot.

[Anton]

Tot op zekere hoogte beïnvloedt je (letterlijk en figuurlijk) dus met de vegetatie en de grondsoort in de buurt van je opstelling je metingen.
Is het in dat opzicht van belang om ook het vochtgehalte ondergronds op bijv. -10cm te meten?

Doordenkend, vermoed ik dat (wel/niet) vegetatie en (wel/niet) schaduw aan de oppervlakte boven deze ondergrondse T/H-sensor een stevige invloed hebben, maar 'een meting is beter dan geen meting'.
Of reken ik me rijk en kun je zo'n vochtmeting net zo goed weglaten i.v.m. geringe toegevoegde waarde t.o.v. een T/H-meting op +10cm?

Bij dit weer trouwens ook een ander lastig dilemma voor een stadstuin op zandgrond in Oost-Nederland:
voor de meteo-metingen moet je de natuur zijn gang laten gaan, maar de huisgenoten stellen toch wel prijs op een redelijk groen gazon en planten die er vrolijk bij staan, dus moet er worden gesproeid, en dat verstiert de omgeving behoorlijk .........

Voor mijn opstelling onderbouwd met de volgende cijfertjes voor deze maand tot vandaag:
- Gemeten neerslag (= regen, geen sproeiers): 43mm, berekende ET: 149mm => neerslagsaldo = -106mm
- Gesproeid: 12m^3 over ca. 200m^2 => 60mm/m^2

[Henk]

Beste mensen,

Dit vind ik een interessant probleem.
Als we dit graag willen weten waarom gaan we dan geen proeven nemen?
Ideeën voor een testopzet?
Ik wil eventueel wel bijdragen aan het bouwen van de techniek.

Groet,
Henk Siewert