Veranderingen in de luchtvochtigheid
Veranderingen in de luchtvochtigheid
Een onderbelicht aspect van klimaatverandering is de luchtvochtigheid. Die verandert ook. En er zit een paradox in: de absolute luchtvochtigheid neemt toe, maar de relatieve vochtigheid neemt af.
Bij voortgaande opwarming kan de lucht steeds meer waterdamp bevatten. Bij voldoende beschikbaarheid van vocht zou de relatieve vochtigheid daarbij gelijk blijven. Maar niet overal kan het aardoppervlak voldoende vocht leveren. En ook de zee levert niet altijd voldoende vocht. Dat komt doordat de het zeeoppervlak minder snel opwarmt dan de gemiddelde opwarming van de atmosfeer. Het gevolg hiervan is dat de relatieve vochtigheid op veel plaatsen afneemt, of tenminste een deel van het jaar.
Hoe zit dat in ons land? Ik heb overzichten gemaakt van het verloop van de relatieve vochtigheid (RV) van de 5 hoofdstations. Het gaat flink op en neer, maar meestal is de RV het hoogst tussen oktober en januari, en het laagst tussen april en juli. Gemiddeld over het jaar neemt de RV af. Dat is vooral te zien in april en mei, juist een belangrijke periode in het groeiseizoen.
http://logboekweer.nl/Items/DeBilt_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Eelde_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/DenHelder_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Vlissingen_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Maastricht_RV.pdf
De verandering wordt nog duidelijker als we naar de anomalie kijken. Hier onder het plaatje voor De Bilt:
De afname van de RV gaat samen met een aantal andere verschijnselen:
- toename van de hoeveelheid zon en globale straling
- toename van het zicht
- toename van droogteperiodes en het neerslagtekort.
Vreemd genoeg is er geen trend te zien in de hoeveelheid bewolking.
Bij het KNMI vind ik weinig of niets over trends. Voor een goede statistiek zou ook nagaan moeten worden hoe homogeen de meetreeksen zijn, zowel wat betreft de meetmethode als wat betreft de meetopstelling en omgeving. Afgelopen zomer kregen we bijvoorbeeld de indruk dat de warmte in De Bilt getemperd werd door het sproeien van de tuintjes op het naastgelegen volkstuinenpark. Dat zal van invloed zijn op de RV.
Het Belgische KMI publiceert wel cijfers waaruit trends af te leiden zijn. Daar zien de dat de RV afneemt in alle maanden van maart tot en met september. Vreemd genoeg doet februari daar niet aan mee in Ukkel.
https://www.meteo.be/nl/klimaat/klimaat ... ochtigheid
Nog wat achtergrond informatie:
https://www.metoffice.gov.uk/about-us/p ... ate-change
https://www.carbonbrief.org/guest-post- ... y-paradox/
Bij voortgaande opwarming kan de lucht steeds meer waterdamp bevatten. Bij voldoende beschikbaarheid van vocht zou de relatieve vochtigheid daarbij gelijk blijven. Maar niet overal kan het aardoppervlak voldoende vocht leveren. En ook de zee levert niet altijd voldoende vocht. Dat komt doordat de het zeeoppervlak minder snel opwarmt dan de gemiddelde opwarming van de atmosfeer. Het gevolg hiervan is dat de relatieve vochtigheid op veel plaatsen afneemt, of tenminste een deel van het jaar.
Hoe zit dat in ons land? Ik heb overzichten gemaakt van het verloop van de relatieve vochtigheid (RV) van de 5 hoofdstations. Het gaat flink op en neer, maar meestal is de RV het hoogst tussen oktober en januari, en het laagst tussen april en juli. Gemiddeld over het jaar neemt de RV af. Dat is vooral te zien in april en mei, juist een belangrijke periode in het groeiseizoen.
http://logboekweer.nl/Items/DeBilt_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Eelde_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/DenHelder_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Vlissingen_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Maastricht_RV.pdf
De verandering wordt nog duidelijker als we naar de anomalie kijken. Hier onder het plaatje voor De Bilt:
De afname van de RV gaat samen met een aantal andere verschijnselen:
- toename van de hoeveelheid zon en globale straling
- toename van het zicht
- toename van droogteperiodes en het neerslagtekort.
Vreemd genoeg is er geen trend te zien in de hoeveelheid bewolking.
Bij het KNMI vind ik weinig of niets over trends. Voor een goede statistiek zou ook nagaan moeten worden hoe homogeen de meetreeksen zijn, zowel wat betreft de meetmethode als wat betreft de meetopstelling en omgeving. Afgelopen zomer kregen we bijvoorbeeld de indruk dat de warmte in De Bilt getemperd werd door het sproeien van de tuintjes op het naastgelegen volkstuinenpark. Dat zal van invloed zijn op de RV.
Het Belgische KMI publiceert wel cijfers waaruit trends af te leiden zijn. Daar zien de dat de RV afneemt in alle maanden van maart tot en met september. Vreemd genoeg doet februari daar niet aan mee in Ukkel.
https://www.meteo.be/nl/klimaat/klimaat ... ochtigheid
Nog wat achtergrond informatie:
https://www.metoffice.gov.uk/about-us/p ... ate-change
https://www.carbonbrief.org/guest-post- ... y-paradox/
Laatst gewijzigd door Bart op 09-11-2022 09:02, 2 keer totaal gewijzigd.
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Dit kaartje heb ik hier al ooit gepost denk ik. Heeft het KNMI mij gemaild.... vorig jaar geloof ik. RV werd niet lager schreef men. Toch zie je een duidelijke daling. Zoek mail nog wel een keer terug. Denk dat het kaartje van De Bilt isBart schreef: ↑04-11-2022 08:33Een onderbelicht aspect van klimaatverandering is de luchtvochtigheid. Die verandert ook. En er zit een paradox in: de absolute luchtvochtigheid neemt toe, maar de relatieve vochtigheid neemt af.
Bij voortgaande opwarming kan de lucht steeds meer waterdamp bevatten. Bij voldoende beschikbaarheid van vocht zou de relatieve vochtigheid daarbij gelijk blijven. Maar niet overal kan het aardoppervlak voldoende vocht leveren. En ook de zee levert niet altijd voldoende vocht. Dat komt doordat de het zeeoppervlak minder snel opwarmt dan de gemiddelde opwarming van de atmosfeer. Het gevolg hiervan is dat de relatieve vochtigheid op veel plaatsen afneemt, of tenminste een deel van het jaar.
Hoe zit dat in ons land? Ik heb overzichten gemaakt van het verloop van de relatieve vochtigheid (RV) van de 5 hoofdstations. Het gaat flink op en neer, maar meestal is de RV het hoogst tussen oktober en januari, en het laagst tussen april en juli. Er is ook een duidelijke trend te zien. Vooral in februari en in april is een sterke afname van de RV. Een minder sterke afname is er in de andere maanden in het voorjaar en de zomer.
http://logboekweer.nl/Items/DeBilt_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Eelde_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/DenHelder_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Vlissingen_RV.pdf
http://logboekweer.nl/Items/Maastricht_RV.pdf
De verandering wordt nog duidelijker als we naar de anomalie kijken. Hier onder het plaatje voor De Bilt:
De afname van de RV gaat samen met een aantal andere verschijnselen:
- toename van de hoeveelheid zon en globale straling
- toename van het zicht
- toename van droogteperiodes en het neerslagtekort.
Bij het KNMI vind ik weinig of niets over trends. Voor een goede statistiek zou ook nagaan moeten worden hoe homogeen de meetreeksen zijn, zowel wat betreft de meetmethode als wat betreft de meetopstelling en omgeving. Afgelopen zomer kregen we bijvoorbeeld de indruk dat de warmte in De Bilt getemperd werd door het sproeien van de tuintjes op het naastgelegen volkstuinenpark. Dat zal van invloed zijn op de RV.
Het Belgische KMI publiceert wel cijfers waaruit trends af te leiden zijn. Daar zien de dat de RV afneemt in alle maanden van maart tot en met september. Vreemd genoeg doet februari daar niet aan mee in Ukkel.
https://www.meteo.be/nl/klimaat/klimaat ... ochtigheid
Nog wat achtergrond informatie:
https://www.metoffice.gov.uk/about-us/p ... ate-change
https://www.carbonbrief.org/guest-post- ... y-paradox/
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Beste Gerben, je eerste en je derde plaatje zijn voor mij niet zichtbaar (zwart vlak) en bij het tweede plaatje ontbreekt een legenda en toelichting. Kun je het wat duidelijker maken?
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Is maar 1 kaartje. Dat zwarte kon ik niet wegknippen.
Do 30-7-2020 10:17
relvocht
PNG35 kB
Geachte heer van den Oetelaar,
Bedankt voor uw uitleg. Nu begrijp ik beter wat u bedoelde. U heeft gelijk, water verdampt slechter als er andere stoffen in het water zitten. Voor zeewater (zout) is de reductie ongeveer 2%. Maar zeewater bevat ongeveer 3,5% (35 permil) zout. Gelukkig is de vervuiling van de zee nog niet zo groot, dat we over 3,5% vervuiling hoeven praten (misschien lokaal, maar niet over de hele oceaan). Nu hangt het effect op de verdamping natuurlijk af van de vervuilende stof en zou voor sommige stoffen groter kunnen zijn dan voor zout, maar nog steeds is het effect verwaarloosbaar klein. Daarom leest u er nooit iets over in berichten over de opwarming.
Is er dan ook meer vocht in de atmosfeer? Ja, in absolute zin (zoals ik gisteren uitlegde), maar niet in relatieve zin. Het menselijk lichaam voelt de relatieve vochtigheid (= hoe makkelijk kan ik zweet verdampen om het lichaam te koelen?), niet de absolute. Je voelt dus niet dat het vochtiger is geworden, want de relatieve vochtigheid is nagenoeg gelijk gebleven.
Zijn er metingen? Uiteraard zijn die er. Ik heb de metingen van de relatieve vochtigheid in De Bilt als plot bijgevoegd. Blaauw = dagelijks, oranje = maandelijks, groen = jaarlijks. Geen trend dus. Omdat de temperatuur over de afgelopen eeuw wel is toegenomen betekent geen trend in relatieve vochtigheid dus een toename van de absolute vochtigheid.
Met vriendelijke groet,
Andreas Sterl
Via KNMI klimaatdesk"
Do 30-7-2020 10:17
relvocht
PNG35 kB
Geachte heer van den Oetelaar,
Bedankt voor uw uitleg. Nu begrijp ik beter wat u bedoelde. U heeft gelijk, water verdampt slechter als er andere stoffen in het water zitten. Voor zeewater (zout) is de reductie ongeveer 2%. Maar zeewater bevat ongeveer 3,5% (35 permil) zout. Gelukkig is de vervuiling van de zee nog niet zo groot, dat we over 3,5% vervuiling hoeven praten (misschien lokaal, maar niet over de hele oceaan). Nu hangt het effect op de verdamping natuurlijk af van de vervuilende stof en zou voor sommige stoffen groter kunnen zijn dan voor zout, maar nog steeds is het effect verwaarloosbaar klein. Daarom leest u er nooit iets over in berichten over de opwarming.
Is er dan ook meer vocht in de atmosfeer? Ja, in absolute zin (zoals ik gisteren uitlegde), maar niet in relatieve zin. Het menselijk lichaam voelt de relatieve vochtigheid (= hoe makkelijk kan ik zweet verdampen om het lichaam te koelen?), niet de absolute. Je voelt dus niet dat het vochtiger is geworden, want de relatieve vochtigheid is nagenoeg gelijk gebleven.
Zijn er metingen? Uiteraard zijn die er. Ik heb de metingen van de relatieve vochtigheid in De Bilt als plot bijgevoegd. Blaauw = dagelijks, oranje = maandelijks, groen = jaarlijks. Geen trend dus. Omdat de temperatuur over de afgelopen eeuw wel is toegenomen betekent geen trend in relatieve vochtigheid dus een toename van de absolute vochtigheid.
Met vriendelijke groet,
Andreas Sterl
Via KNMI klimaatdesk"
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
OK, dank je wel Gerben.
Het KNMI constateerde dus in de zomer van 2020 dat er geen trend was in de RV. Opmerkelijk. Het verschil komt denk ik doordat ze kijken naar alle gegevens vanaf 1901. Daarin zijn inderdaad schommelingen te zien. Opvallend is de sprong omhoog omstreeks 1952. Maar in die zelfde tijd zijn er ook grote veranderingen geweest in de meetopstelling in De Bilt. Iets dergelijks weten we ook van de temperatuurgegevens. De vraag is dus of de meetreeks over deze periode voldoende homogeen is om uitspraken over te doen.
Daarbij komt dat de afname van de RV zich na 2020 voort heeft gezet, en dit jaar komt mogelijk uit op een record laag gemiddelde. Het zou me niet verbazen als het KNMI er inmiddels ook anders over denkt. In de figuur wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen de seizoenen. De belangrijkste teruggang van de RV blijkt zich voor te doen van februari tot en met juli. Dat is precies ook het grootste deel van het groeiseizoen; het heeft dus gevolgen voor de natuur en de landbouw.
Hier onder nogmaals het plaatje van het KNMI, voor de duidelijkheid heb ik rasterlijnen toegevoegd.
Het KNMI constateerde dus in de zomer van 2020 dat er geen trend was in de RV. Opmerkelijk. Het verschil komt denk ik doordat ze kijken naar alle gegevens vanaf 1901. Daarin zijn inderdaad schommelingen te zien. Opvallend is de sprong omhoog omstreeks 1952. Maar in die zelfde tijd zijn er ook grote veranderingen geweest in de meetopstelling in De Bilt. Iets dergelijks weten we ook van de temperatuurgegevens. De vraag is dus of de meetreeks over deze periode voldoende homogeen is om uitspraken over te doen.
Daarbij komt dat de afname van de RV zich na 2020 voort heeft gezet, en dit jaar komt mogelijk uit op een record laag gemiddelde. Het zou me niet verbazen als het KNMI er inmiddels ook anders over denkt. In de figuur wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen de seizoenen. De belangrijkste teruggang van de RV blijkt zich voor te doen van februari tot en met juli. Dat is precies ook het grootste deel van het groeiseizoen; het heeft dus gevolgen voor de natuur en de landbouw.
Hier onder nogmaals het plaatje van het KNMI, voor de duidelijkheid heb ik rasterlijnen toegevoegd.
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Als je relatieve vochtigheid in De Bilt deze eeuw analyseert is de afname in de jaarcijfers inderdaad opvallend. Voor de periode 1901 - 2000 is er geen afname te zien. Zijn er ook andere stations op onze breedtegraad die deze trend in deze eeuw laten zien?
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Bedankt voor de info. Ook in Zwitseland over de periode 1981-2011Bart schreef: ↑07-11-2022 15:05Ja, bijvoorbeeld Ukkel (KMI)
https://www.meteo.be/nl/klimaat/klimaat ... ochtigheid
Key Points
There is a marked seasonality of humidity and temperature trends in Switzerland
Changes in near-surface humidity do not always follow Clausius-Clapeyron scaling
Teleconnection indices support a shift in the circulation patterns
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com ... 14JD022537 https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com ... entary.pdf
Re: Veranderingen in de luchtvochtigheid
Oktober 2022 temp 2m anomaly en relatieve vochtigheid anomaly mondiaal land en zee.