Golfstroom

Discussie over klimaat en verandering daarvan, broeikaseffect, zeespiegelstijging, etc.
Plaats reactie
Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Golfstroom

Bericht door Gerben » 07-08-2021 14:00

Meer aanwijzingen dat Golfstroom het begeeft door klimaatverandering. Waarom dat drama zou betekenen voor mensheid

Isopix

ANALYSE

Door Mick Van Loon
 Vrijdag 6 augustus 2021 om 15:39

Door de mens veroorzaakte opwarming heeft geleid tot een “bijna volledig verlies van stabiliteit” in het systeem dat de stromingen van de Atlantische Oceaan aandrijft, blijkt opnieuw uit een nieuwe studie. En dat wekt een erg zorgwekkend vooruitzicht, want onderzoekers die oude klimaatverandering bestuderen, hebben ook bewijs gevonden dat de AMOC, het systeem van stromingen dat de Golfstroom omvat, in het verleden abrupt is verdwenen, waardoor wilde temperatuurschommelingen en andere dramatische verschuivingen in wereldwijde weersystemen ontstonden.

Waarom is dit belangrijk?De AMOC vormt het hart van het klimaatsysteem van de aarde en speelt een cruciale rol bij de herverdeling van warmte en het reguleren van weerpatronen over de hele wereld. De laatste keer dat hij instortte, veroorzaakte dat een duizend jaar durende koudegolf in onze contreien.

Er is steeds meer bewijs dat er een enorme verandering gaande is in het gevoelige circulatiesysteem van de Atlantische Oceaan. De Atlantic meridional overturning circulation (AMOC), ook wel de achilleshiel van ons klimaat genoemd, is nu zwakker dan in de jongste duizend jaar. Dat zou kunnen resulteren in meer stormen voor onze contreien, intensere winters ook en een toename van schadelijke hittegolven en droogtes in heel Europa.

De AMOC, een systeem van stromingen dat de Golfstroom omvat, bevindt zich nu “in de zwakste staat in meer dan een millennium”, zeggen experts. En dat heeft enorme gevolgen voor veel dingen, van het klimaat van Europa tot de stijging van de zeespiegel langs de oostkust van de VS.

Hoewel er eerder al bewijs van de verzwakking van het systeem is gepubliceerd, gaan nieuwe onderzoeken een pak dieper in op het fenomeen. Eentje werd werd een paar maanden geleden gepubliceerd in Nature Geoscience door wetenschappers van het Potsdam Institute, de Maynooth University in Ierland en het University College London. Een andere werd gisteren in het tijdschrift Nature Climate Change gepubliceerd. Ze is gebaseerd op meer dan een eeuw aan gegevens over de oceaantemperatuur en het zoutgehalte om significante veranderingen aan te tonen in acht indirecte metingen van de sterkte van de circulatie.

Deze indicatoren suggereren dat de AMOC verzwakt, waardoor die vatbaarder wordt voor verstoringen die het uit evenwicht kunnen brengen. De analyse geeft niet precies aan wanneer de AMOC het zou begeven. Maar de gevolgen van een instorting zouden verstrekkend zijn. De AMOC vormt het hart van het klimaatsysteem van de aarde en speelt een cruciale rol bij de herverdeling van warmte en het reguleren van weerpatronen over de hele wereld.

De mensheid staat voor een van de grootste uitdagingen uit haar geschiedenis. Ontvang de tweewekelijkse nieuwsbrief met een een update van de stand van zaken, met de recentste studies en belangrijkste inzichten van Mick Van Loon.

Gratis inschrijven »

Het belang van temperatuur en zout

De AMOC wordt aangedreven door twee vitale componenten van oceaanwater: temperatuur en zout. Zout water is 2 à 3 procent zwaarder dan zoet water, en koud water is zwaarder dan warmer water. Het zoutere water zal naar de bodem zinken en eenmaal aangekomen naar opzij wegstromen. Hierdoor ontstaat een convectiestroming, in dit geval thermohaliene stroming genoemd.

Het hele systeem staat bekend als de thermohaliene circulatie van de oceaan (‘thermo’ betekent warmte en ‘haline’, zout) en speelt veel cruciale rollen in het klimaat. Het bekendste voorbeeld van thermohaliene circulatie is de Golfstroom.

In de Golf van Mexico verdampt water waardoor de zoutconcentratie van het water stijgt. Doordat dit zoutere water zwaarder wordt, zinkt het weg. Vers minder zout water wordt aan het oceaanoppervlak aangevoerd, en doorloopt op zijn beurt hetzelfde proces. Dit continue proces veroorzaakt een stroming. Deze stroming gaat regelrecht naar Europa. Nadat het water is opgewarmd, geeft het die warmte af zodra het tegen Europa botst. Was deze stroming er niet, dan zou Europa even koud zijn als Canada op dezelfde breedtegraad.

Geen The Day after Tomorrow

Maar de circulatie kan worden verzwakt door noordelijk water verser en minder zout te maken (wat dus de dichtheid ervan vermindert). Dat is wat klimaatverandering momenteel doet. Door een combinatie van meer regen en sneeuw, meer smeltend Arctisch zee-ijs en enorme zoetwaterimpulsen door smeltende gletsjers in Groenland.

De lugubere sciencefictionfilm The Day After Tomorrow projecteert verschillende rampzalige gebeurtenissen die plaatsvinden na een plotselinge stopzetting van de AMOC. Dat is uiteraard allemaal zwaar overdreven. Niets zo erg is er aan de gang, en wetenschappers zeggen dat, hoewel een stilvallen van Golfstroom in de toekomst mogelijk is naarmate de klimaatverandering voortduurt, een gestage verzwakking het meest waarschijnlijke scenario is in de nabije toekomst.

De overleden klimaatwetenschapper Wallace S. Broecker schreef in 1997 al dat de AMOC de ‘achilleshiel van het klimaatsysteem’ is. Hij verwees daarbij naar bewijs dat de Golfstroom in de loop van de geschiedenis van de aarde herhaaldelijk is in- en uitgeschakeld, en dat het effect daarvan zo sterk is dat het periodes van opwarming omboog tot intense kou op het noordelijk halfrond. Het stilvallen van de zogenoemde thermohaliene pomp wordt zelfs als een van de terugkoppelingseffecten beschouwd naar het in gang zetten van een ijstijd.

De (niet meer zo) mysterieuze cold blob in de buurt van Groenland

Wetenschappers verwachten niet dat zoiets nu gaat gebeuren, vooral omdat broeikasgassen een compenserende opwarming zullen blijven veroorzaken. Ze merken echter op dat zelfs een bescheiden vertraging van de AMOC van 15 procent gepaard ging met vreemde temperatuurpatronen in de oceaan en de aanzienlijke opleving van bepaalde belangrijke visserijen.

Ze zien het ook als de verklaring van een terugkerende cold blob die is waargenomen in de oceaan ten zuiden van Groenland – een groot gebied dat de algemene trend van opwarming van de aarde tegengaat en in plaats daarvan een duidelijk afkoelingspatroon vertoont.

Wetenschappers denken dat die cold blob een bewijs is dat er minder warm water in dit gebied komt dan voorheen, en dat het ook het gevolg kan zijn van afvloeiing van de smeltende ijskap. Tegelijkertijd is er warm water blijven hangen voor de kust van het noordoosten van de Verenigde Staten, waar de Golf van Maine een van de snelst opwarmende oceaanwateren ter wereld laat zien.

Michael Mann, de klimaatwetenschapper die de hockeystickcurve introduceerde, zegt dat die cold blob hem heeft helpen overtuigen dat de vertraging van de oceaanstroom wel degelijk aan de gang is.

Wetenschappers voorspellen dat de AMOC verder zal verzwakken als de opwarming van de aarde aanhoudt, en tegen het einde van deze eeuw met ongeveer 34 tot 45 procent zou kunnen verminderen, wat ons dicht bij een omslagpunt zou kunnen brengen waarop het systeem onherroepelijk instabiel zou kunnen worden.

Vorige keer dompelde het stilvallen van AMOC Europa 1.000 jaar in extreme koude

Stefan Rahmstorf, van het Potsdam Institute for Climate Impact Research, die co-auteur was van de studie die in Nature Geoscience werd gepubliceerd, gelooft dat een verzwakkende AMOC het aantal en de ernst van stormen in onze contreien zal doen toenemen en meer hittegolven naar Europa zal brengen.

In zijn Special Report on the Ocean and Cryosphere in a Changing Climate van 2019 voorspelde het Intergouvernementeel Panel over klimaatverandering van de VN dat het AMOC in deze eeuw zou verzwakken, maar een totale ineenstorting binnen de komende 300 jaar was alleen waarschijnlijk in het slechtste geval opwarmingsscenario’s.

De deze week gepubliceerde analyse suggereert echter dat de kritische drempel waarschijnlijk veel dichterbij is dan we hadden verwacht. Alle indicatoren die in het onderzoek zijn geanalyseerd – inclusief de temperatuur van het zeeoppervlak en de zoutconcentraties – zijn in toenemende mate variabel geworden.

Het is overigens allemaal al eerder gebeurd, en zelfs in de periode sinds de mensheid bestaat. 13.000 jaar geleden eindigde een ijstijd, de aarde warmde op, de oceanen stegen. Toen gebeurde er iets vreemds: het noordelijk halfrond werd plotseling veel kouder en bleef dat meer dan duizend jaar. Dat is lang een mysterie geweest, maar we weten nu waarom: tegen het einde van de laatste ijstijd barstte een enorm gletsjermeer door een afnemende Noord-Amerikaanse ijskap. De vloed van zoet water stroomde de Atlantische Oceaan in, stopte de AMOC en dompelde een groot deel van het noordelijk halfrond – vooral Europa – in diepe kou. Gasbellen gevangen in poolijs geven aan dat de koudegolf 1.000 jaar heeft geduurd. Analyses van plantenfossielen en oude artefacten suggereren dat de klimaatverandering ecosystemen heeft getransformeerd en menselijke samenlevingen in beroering heeft gebracht.

(bzg)

https://businessam.be/meer-aanwijzingen ... -mensheid/

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Golfstroom

Bericht door Gerben » 07-08-2021 14:11

Dit klopt niet helemaal. Als bv de temperatuur van water van 1 graad naar 2 graden stijgt wordt het zwaarder.

"De AMOC wordt aangedreven door twee vitale componenten van oceaanwater: temperatuur en zout. Zout water is 2 à 3 procent zwaarder dan zoet water, en koud water is zwaarder dan warmer water. Het zoutere water zal naar de bodem zinken en eenmaal aangekomen naar opzij wegstromen. Hierdoor ontstaat een convectiestroming, in dit geval thermohaliene stroming genoemd."

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Golfstroom

Bericht door Gerben » 07-08-2021 15:09

Op deze plek is het juist kouder geworden de laatste jaren.

Volgens het KNMI is er ook meer vocht in het noordpoolgebied. Dat vocht moet eerst verdampen....en door verdamping wordt het water juist zouter.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Golfstroom

Bericht door Gerben » 08-08-2021 13:22

Oost van Groenland lag er vroeger eerst ijs. Nu smelt dat weg. Vroeger met ijs lag het zeewater rond of iets onder nul. Nu ligt dat rond de 5 graden. Water heeft de hoogste dichtheid bij 4 graden. Dus het afzinken is toegenomen de laatste jaren.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Golfstroom

Bericht door Gerben » 09-08-2021 12:48

https://www.weer.nl/nieuws/2021/valt-de ... rmijn-stil

Vandaag 08:50Laatst bijgewerkt, vandaag 09:01
Valt de Warme Golfstroom op korte termijn stil?
Bosbranden die om zich heen grijpen, extreme hitte, droogte maar ook overstromingen, smeltend ijs, warm zeewater en veranderende weerpatronen. Meer en meer beginnen we wereldwijd een beeld te krijgen van hoe de aan de gang zijnde klimaatverandering eruit ziet. Met alle gevolgen voor de natuur, mens en dier en onze voedsel- en watervoorziening erbij.

Op de dag dat het IPCC (het klimaatorgaan van de Verenigde Naties) zijn nieuwe klimaatrapport presenteert, is daar een nieuw aandachtspunt bij gekomen. Onze Warme Golfstroom, de drijvende kracht achter het systeem van warme en koude zeestromen dat de warmtehuishouding in de oceanen op peil houdt, begint steeds meer tekenen van onstabiliteit te vertonen. Uit verschillende internationale onderzoeken, die onafhankelijk van elkaar zijn gedaan, blijkt dat kracht ervan in de laatste 1600 jaar niet zo laag heeft gelegen als nu. Een Duitse groep van onderzoekers vreest zelfs dat het moment waarop het systeem helemaal stilvalt mogelijk niet ver meer weg is.

The Day After Tomorrow
Het stilvallen van de Warme Golfstroom vormde in 2004 de basis voor de rampenfilm ‘The Day After Tomorrow’ die toen in de internationale filmzalen een grote hit was. Je zag er een sterk geromantiseerde variant in van de mogelijke gevolgen van zo’n gebeurtenis, variërend van het onder water lopen van New York tot het ontstaan van superstormen met in het oog ervan het afdalen van ijskoude stratosferische lucht die het water in een handomdraai deed bevriezen.

Zo’n vaart zal het allemaal niet meteen lopen als de Golfstroom inderdaad stil zou vallen, maar niettemin zouden de gevolgen van zo’n gebeurtenis zeer drastisch kunnen uitpakken. Zo moet dan wel degelijk rekening worden gehouden met een flinke zeespiegelstijging in het oosten van de Verenigde Staten, zouden het westen van Afrika en India met langdurige droogten rekening moeten gaan houden en zou het wegvallen van het systeem van golfstromen ook grote gevolgen hebben voor het klimaat in het Amazonegebied en dat in Antarctica. Voor Europa zou het wegvallen van de Golfstroom betekenen dat de winters stukken kouder zouden kunnen worden.

Golfstroom blijkt al onstabiel te zijn geworden
De Duitse wetenschappers, die onlangs ontdekten dat de Warme Golfstroom al zo onstabiel blijkt te zijn geworden, schrokken zelf van hun bevindingen. Hoewel de warmtehuishouding van de oceanen altijd in de belangstelling is blijven staan, is de urgentie van het probleem aan behoorlijke golfbewegingen onderhevig geweest. Stond het rond de film ‘The Day After Tomorrow’ in 2004 nog volop op de agenda, daarna was het gevoel een tijdje dat het systeem, hoewel het overduidelijk aan natuurlijke schommelingen onderhevig was, de belangrijkste gevolgen van klimaatverandering, zoals het smelten van de ijskap op Groenland, wel zou kunnen doorstaan.

Het probleem zit hem in wat er met de Warme Golfstroom op de noordelijke Atlantische Oceaan gebeurt. Deze warme zeestroom transporteert warm zeewater vanuit de Golf van Mexico langs de Amerikaanse en Canadese oostkust in de richting van Groenland en IJsland. Een aftakking ervan komt uiteindelijk ook in onze Noordzee terecht. De Warme Golfstroom is er mede de oorzaak van dat het klimaat in de West-Europa, zeker in de winters, zoveel warmer is dan het klimaat op vergelijkbare breedten in Noord-Amerika. Ook zorgt de zeestroom ervoor dat het noordelijke deel van de oceaan bij IJsland en in het zeegebied richting Spitsbergen en het westen van Nova Zembla ook gedurende de wintermaanden vrijwel ijsvrij blijft, zelfs gedurende de poolnacht.

Het gehele systeem kan stilvallen
Het warme, zoutrijke water zakt – eenmaal in de buurt van Groenland en IJsland aangekomen – omdat het daar zwaarder is dan het minder warme en zoutrijke water waarin het zich bevindt, naar beneden en komt dieper in zee terecht. Vanaf dat moment stroomt het als een koude, onderzeese stroom weer naar het zuiden terug. Dit systeem houdt een veel groter, wereldomvattend systeem van warme en koude zeestromen op gang. Een systeem dat essentieel is voor de warmtehuishouding en daarom voor het grootschalige klimaat. Valt de Warme Golfstroom als belangrijkste drijver van dit wereldomvattende systeem weg, dan kan het geheel helemaal stilvallen.

Bedreigingen voor de Warme Golfstroom zijn het smelten van de ijskap op Groenland, dat koud en zoet water in de Atlantische Oceaan brengt. Ook de toenemende regenval op het noordelijke deel van het Noordelijk Halfrond speelt een rol, maar dan via de rivieren. Het zoute water uit de Warme Golfstroom verdunt hierdoor en er kan een moment komen dat het niet meer wegzakt. Dan zou de golfstroom stilvallen en daarmee mogelijk ook het gehele wereldwijde systeem.

Klimaatverandering blijkt veroorzaker onstabiliteit
Omdat al lange tijd met deze mogelijkheid rekening wordt gehouden, is in de loop van de tijd een systeem opgezet waarmee de gedragingen van de Warme Golfstroom nauwgezet gevolgd kunnen worden. Uit de metingen van de laatste tientallen jaren blijkt dat de kracht ervan nogal fluctueert, soms met tientallen procenten. Eerst werd gedacht dat dit natuurlijke processen waren, maar het onlangs verschenen onderzoek van de Duitse wetenschappers laat nu zien dat die waargenomen onstabiliteit in de Golfstroom helemaal door de voortschrijdende klimaatverandering wordt veroorzaakt. Andere onderzoekers vonden daarbij uit de Golfstroom nu qua kracht op het laagste punt in minstens 1600 jaar tijd terecht is gekomen.

Of en wanneer precies de Warme Golfstroom stilvalt, is onderwerp van verhitte discussies. Daar waar sommige onderzoekers het over wellicht al de komende 20 jaar hebben, zijn anderen er nog steeds niet van overtuigd dat het ook echt kan gebeuren. In het nieuwe klimaatrapport van het IPCC, dat vanochtend om 10 uur verschijnt, komt de laatste stand van zaken rond de Warme Golfstroom hopelijk ook naar voren. Verder zal het rapport zijn licht laten schijnen over alle andere thema’s die in het kader van klimaatverandering nu zo hoog op de agenda staan. Het vat de vele duizenden klimaatonderzoeken samen die de laatste 7 jaar, sinds de verschijning van het vorig rapport, zijn uitgevoerd en vormt de basis voor het toekomstige klimaatbeleid van heel veel landen.


Reinout van den Born
Chef Redactie

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Golfstroom

Bericht door Karel » 09-08-2021 14:24

De AMOC (Atlantic Meridional Overturning Circulation) is de afgelopen jaren afgezwakt en zal in de toekomst verder verzwakken. Warmtetransport via oceaanstromingen naar het noorden van de Atlantische Oceaan zal de komende jaren afnemen volgens onderzoekers in Nature.
De ligging van de ITCZ (Intertropical Convergence Zone) zal daarbij op de Atlantische Oceaan zuidelijker komen te liggen.
"Zonally contrasting shifts of the tropical rain belt in response to climate change
Antonios Mamalakis " in Nature climate Change
http://efi.eng.uci.edu/papers/efg_225.pdf

Ko
Berichten: 5914
Lid geworden op: 08-06-2013

Re: Golfstroom

Bericht door Ko » 22-08-2021 07:48

Dat Europa met het wegvallen van de Golfstroom kouder wordt met daarbij ook veel koudere winters snap ik. Ik kan alleen de toename van hittegolven in heel Europa niet plaatsen. Als die Golfstroom stilvalt en er een nieuwe ijstijd komt dan koelen de zomers toch ook af?
De winters waren mooi, heel vroeger.

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Golfstroom

Bericht door Karel » 22-08-2021 09:37

Ko schreef:
22-08-2021 07:48
Dat Europa met het wegvallen van de Golfstroom kouder wordt met daarbij ook veel koudere winters snap ik. Ik kan alleen de toename van hittegolven in heel Europa niet plaatsen. Als die Golfstroom stilvalt en er een nieuwe ijstijd komt dan koelen de zomers toch ook af?
Het KNMI berekent met klimaatmodellen de invloed van de koude wervel op de Atlantische oceaan. Hogedrukgebieden boven het Noordzeegebied met oostenwinden boven West Europa komen hierbij frequenter voor. De precieze plaats is wel belangrijk zoals we deze zomer wel merken.
https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuw ... -in-europa

Afbeelding

Overigens is deze zomer op de Atlantische Oceaan sprake van warmte ten zuiden van Groenland en New Foundland en koeler water ten westen van de Britse Eilanden en een Atlantisce El Nino ( ! ) bij Afrika.
Afbeelding

Plaats reactie