Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Discussie over klimaat en verandering daarvan, broeikaseffect, zeespiegelstijging, etc.
Gesloten
Gerard
Berichten: 13570
Lid geworden op: 31-12-2004

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerard » 23-01-2021 20:13

Gerben schreef:
22-01-2021 12:24
Gerard schreef:
21-01-2021 22:35
Dat klopt, waterdamp stijgt op en vormt wolken en die houden het zonlicht tegen. Daarentegen komt in die wolken de latente warmte vrij door condensatiewarmte. Dus op grondniveau wordt de temperatuur getemperd door de wolkenvorming én door het bladerdak van het bos, dus zullen de maxima nooit zo hoog worden als in het savannegebied (op 1,5 meter). De extra geabsorbeerde warmte verplaatst zich naar hogere luchtlagen en daar wordt die warmte weer afgegeven. De waterdamp condenseert niet allemaal, dus er ontstaat ook weer een broeikaseffect waardoor het met name 's nachts warmer blijft dan in de savanne (en natuurlijk doordat het bladerdek en de wolken die de uitstraling belemmeren).
In de luchtlaag met wolkenvorming wordt de lucht opgewarmd. Uiteindelijk wordt door kleiner albedo van bosgebied t.o.v. savanne meer warmte vastgehouden in de dampkring door bosgebied. Staat tegenover dat de naar de hogere luchtlagen aangevoerde warmte van het bosgebied op hogere niveaus makkelijker naar de dampkring kan worden afgevoerd. Alles tegen elkaar afwegend - ofwel, de warmte- en energiebalans opmakend - is het lastig om een uitspraak te doen over wat beter tegen opwarming van de aarde is per direct, vanwege bodem en begroeiingseigenschappen van een bepaald deel van de aardkorst. Wel kan je verwachten dat op lange termijn CO2-opname door het bos kan zorgen voor minder broeikasgas en dus globale afkoeling.
Dan moet het bos wel meer CO2 opnemen dan dat het aan methaan uitstoot, in broeikasgasequivalenten. Daarover wordt ook nog wel gesteggeld.
De oceaan is de grootste CO2-opnemer en stoot geen methaan uit, tenminste nog niet overal.
Waar de extra, aan de grond geproduceerde warmte aan de grond blijft, heb je geen antwoord op. KNMI geeft zelf het antwoord en spreekt zichzelf dus tegen!

"Toename temperatuurstijging
Een uitgedroogde bodem leidt op zijn beurt tot een verdere stijging van de temperatuur. Verdamping kost warmte en zolang er nog voldoende vocht in de bodem zit, tempert de verdamping de opwarming.
"

https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentr ... uid-europa
Geen antwoord geven - omdat het onduidelijk is wat je niet begrijpt - of geen antwoord hebben zijn verschillende dingen. Volgens jouw idee zal er minder warmte van de zoninstraling in bosgebied resteren dan in savannegebied. Je denkt omdat dat komt omdat de bomen - en deels de grond (vooral als het bladerdek niet helemaal dicht is maar de grond wel vochtig is) - verdampen. Dat de warmte dan omgezet wordt in latente warmt lijkt niet over te komen. Bosgebied is donker en absorbeert meer zonnestraling, dat is het eerste effect. Bosgebied verdampt veel meer dan savannegebied want er is wateraanvoer vanuit bodem en bomen, dat is een tweede effect. Een deel van de energie van het zonlicht verhoogt de omgevingstemperatuur een ander deel van de energie gaat in waterdamp zitten.
Nu is de vraag hoeveel energie er in de atmosfeer achterblijft en niet direct naar het heelal teruggegeven wordt door reflectie (door albedo).
Uiteraard blijft de meeste energie achter daar waar het donker is.
Lichter savannegebied geeft meer direct terug aan zonlicht/energie. Zichtbaar licht.
Je moet echter naar het totaalplaatje kijken. Een extra factor is de verhoogde waterdamphoeveelheid boven het bosgebied: die zorgt voor onderschepping van de infraroodstraling (IRS) die vanaf het bosgebied uitgezonden wordt. Anderzijds is bosgebied minder warm dan savannegebied.
Savannegebied krijgt een hetere bodem en heeft minder waterdamp dus straalt overdag meer IRS uit, en minder gehinderd door waterdamp. ook 's nachts straalt het makkelijker uit en daardoor zakt de temperatuur verder dan in het bosgebied.
Omdat de zonne-energie in de savanne niet zo geabsorbeerd wordt in de bodem of aan bomen, wordt de toplaag van de bodem heter en dus ook de luchtlaag direct erboven, dit in tegenstelling tot vochtig groen gebied, waar de energie enerzijds meer de bodem intrekt en anderzijds door verdamping in latente warmte omgezet wordt.

Dan is er nog een effect: wolkenvorming. Die zal boven bosgebied (veel) sterker zijn. Deels houden de wolken zonlicht tegen (koeling) Deels houden de wolken de infraroodstraling tegen vanaf het bosgebied (opwarming), anderzijds wordt er latente warmte afgegeven hoger in de atmosfeer en die warmte gaat wordt deels het heelal ingestuurd. De wolken zijn echter cumuli met een lage toptemperatuur en veel warmte zal niet verdwijnen naar het heelal (te zien in infraroodbeelden).

Het is lastig om de balans op te maken met al die 1e 2e en derde orde effecten. Ik schat in dat savannegebied minder energie invangt dan bosgebied, maar het verschil kan klein zijn en dat is dan mogelijk net de energie die nodig is voor groei en groei betekent opslag van CO2 en dat zou positief kunnen uitpakken zolang er niet veel methaan ontstaat in bosgebied.

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerben » 25-01-2021 16:51

Gerard schreef:
23-01-2021 20:13
Gerben schreef:
22-01-2021 12:24
Gerard schreef:
21-01-2021 22:35
Dat klopt, waterdamp stijgt op en vormt wolken en die houden het zonlicht tegen. Daarentegen komt in die wolken de latente warmte vrij door condensatiewarmte. Dus op grondniveau wordt de temperatuur getemperd door de wolkenvorming én door het bladerdak van het bos, dus zullen de maxima nooit zo hoog worden als in het savannegebied (op 1,5 meter). De extra geabsorbeerde warmte verplaatst zich naar hogere luchtlagen en daar wordt die warmte weer afgegeven. De waterdamp condenseert niet allemaal, dus er ontstaat ook weer een broeikaseffect waardoor het met name 's nachts warmer blijft dan in de savanne (en natuurlijk doordat het bladerdek en de wolken die de uitstraling belemmeren).
In de luchtlaag met wolkenvorming wordt de lucht opgewarmd. Uiteindelijk wordt door kleiner albedo van bosgebied t.o.v. savanne meer warmte vastgehouden in de dampkring door bosgebied. Staat tegenover dat de naar de hogere luchtlagen aangevoerde warmte van het bosgebied op hogere niveaus makkelijker naar de dampkring kan worden afgevoerd. Alles tegen elkaar afwegend - ofwel, de warmte- en energiebalans opmakend - is het lastig om een uitspraak te doen over wat beter tegen opwarming van de aarde is per direct, vanwege bodem en begroeiingseigenschappen van een bepaald deel van de aardkorst. Wel kan je verwachten dat op lange termijn CO2-opname door het bos kan zorgen voor minder broeikasgas en dus globale afkoeling.
Dan moet het bos wel meer CO2 opnemen dan dat het aan methaan uitstoot, in broeikasgasequivalenten. Daarover wordt ook nog wel gesteggeld.
De oceaan is de grootste CO2-opnemer en stoot geen methaan uit, tenminste nog niet overal.
Waar de extra, aan de grond geproduceerde warmte aan de grond blijft, heb je geen antwoord op. KNMI geeft zelf het antwoord en spreekt zichzelf dus tegen!

"Toename temperatuurstijging
Een uitgedroogde bodem leidt op zijn beurt tot een verdere stijging van de temperatuur. Verdamping kost warmte en zolang er nog voldoende vocht in de bodem zit, tempert de verdamping de opwarming.
"

https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentr ... uid-europa
Geen antwoord geven - omdat het onduidelijk is wat je niet begrijpt - of geen antwoord hebben zijn verschillende dingen. Volgens jouw idee zal er minder warmte van de zoninstraling in bosgebied resteren dan in savannegebied. Je denkt omdat dat komt omdat de bomen - en deels de grond (vooral als het bladerdek niet helemaal dicht is maar de grond wel vochtig is) - verdampen. Dat de warmte dan omgezet wordt in latente warmt lijkt niet over te komen. Bosgebied is donker en absorbeert meer zonnestraling, dat is het eerste effect. Bosgebied verdampt veel meer dan savannegebied want er is wateraanvoer vanuit bodem en bomen, dat is een tweede effect. Een deel van de energie van het zonlicht verhoogt de omgevingstemperatuur een ander deel van de energie gaat in waterdamp zitten.
Nu is de vraag hoeveel energie er in de atmosfeer achterblijft en niet direct naar het heelal teruggegeven wordt door reflectie (door albedo).
Uiteraard blijft de meeste energie achter daar waar het donker is.
Lichter savannegebied geeft meer direct terug aan zonlicht/energie. Zichtbaar licht.
Je moet echter naar het totaalplaatje kijken. Een extra factor is de verhoogde waterdamphoeveelheid boven het bosgebied: die zorgt voor onderschepping van de infraroodstraling (IRS) die vanaf het bosgebied uitgezonden wordt. Anderzijds is bosgebied minder warm dan savannegebied.
Savannegebied krijgt een hetere bodem en heeft minder waterdamp dus straalt overdag meer IRS uit, en minder gehinderd door waterdamp. ook 's nachts straalt het makkelijker uit en daardoor zakt de temperatuur verder dan in het bosgebied.
Omdat de zonne-energie in de savanne niet zo geabsorbeerd wordt in de bodem of aan bomen, wordt de toplaag van de bodem heter en dus ook de luchtlaag direct erboven, dit in tegenstelling tot vochtig groen gebied, waar de energie enerzijds meer de bodem intrekt en anderzijds door verdamping in latente warmte omgezet wordt.

Dan is er nog een effect: wolkenvorming. Die zal boven bosgebied (veel) sterker zijn. Deels houden de wolken zonlicht tegen (koeling) Deels houden de wolken de infraroodstraling tegen vanaf het bosgebied (opwarming), anderzijds wordt er latente warmte afgegeven hoger in de atmosfeer en die warmte gaat wordt deels het heelal ingestuurd. De wolken zijn echter cumuli met een lage toptemperatuur en veel warmte zal niet verdwijnen naar het heelal (te zien in infraroodbeelden).

Het is lastig om de balans op te maken met al die 1e 2e en derde orde effecten. Ik schat in dat savannegebied minder energie invangt dan bosgebied, maar het verschil kan klein zijn en dat is dan mogelijk net de energie die nodig is voor groei en groei betekent opslag van CO2 en dat zou positief kunnen uitpakken zolang er niet veel methaan ontstaat in bosgebied.
Zag net Cora van Nieuwenhuizen bij Buitenhof. Ze gaat bomen planten in steden.....en dat is niet zo handig. Water water en nog eens water hebben steden en ook platteland nodig

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerben » 16-02-2021 19:10

Mensen gingen CO2 uitstoten....hoe deden ze dat? Daarvoor hadden ze de stoommachine uitgevonden begin 18e eeuw.
Na een hoop geklooi in de beginjaren van dat ding bracht Watt zo'n 50 jaren later enkele verbeteringen aan zodat het dingetje ook deugdelijk werkte. Mooie geschiedenis Gerben! De grote vraag is nu wat ging men met dat ding doen?!
Er werd door de stoommachine zoveel meer textiel geproduceerd dat Engeland zelfs zijn katoen in de VS ging halen. Dat leidde tot de eerste massale bodemverkrachtingen na drieslagstelsel, landbouwrevoluties her en der op de planeet etc etc.
Met de uitvinding van de stoommachine moest de temperatuur dus ook omhoog door grootschalige bodemveranderingen en enorme verstedelijkingen
Vroeger een aantal relaties gehad in Zuid Amerika....telkens landde ik in de stad. Telkens was mijn vraag aan schoonmoeders....Waarom bouwen jullie een luchthaven in de stad!? Antwoord was telkens hetzelfde: stad is naar de luchthaven toegegroeid Gerben! Mmmmmmm en daar heb je de warmterecords!


"Zo'n koude week als afgelopen week met schaatsen komt tegenwoordig gemiddeld nog eens in de ongeveer 6 jaar voor. Voordat de mens de concentratie van CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer verhoogde was dat nog eens in de twee à drie jaar."

https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuw ... lopen-week

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerben » 27-02-2021 11:11

Kan het niet meer vinden maar las laatst ergens dat er ongeveer elke maand een stad als New York bijkomt!

"Grote schaal

Wereldwijd gaat jaarlijks 24 miljard ton vruchtbare aarde verloren, onder meer door verstedelijking, productietoename en roofbouw, terwijl de vraag naar voedsel steeds groter wordt. 

Een derde van de grond, geschikt voor landbouw, is uitgeput door intensieve landbouw, volgens het rapport The Global Land Outlook van de Verenigde Naties. Het risico op conflicten en de komst van klimaatvluchtelingen neemt daarmee toe. "


https://www.ad.nl/binnenland/landbouwgr ... ~a801de71/


Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerben » 05-03-2021 09:54

LTO: polder deel Noordzee in voor landbouwgrond
Maak nieuw land in de Noordzee en gebruik het vooral voor landbouw. Dat plan lanceert Land- en Tuinbouworganisatie LTO Nederland. De ruimtelijke druk in Nederland is volgens LTO nog nooit zo hoog geweest.

Sanne Schelfaut5 maart 2021, 7:44
null Beeld Getty Images
BEELD GETTY IMAGES
“Hoe benutten we de schaarse ruimte? Dat wordt dé discussie van het nieuwe kabinet,” zegt LTO-voorzitter Sjaak van der Tak. “Wij willen daar een nadrukkelijke rol in spelen. Laten we beginnen met een grondig onderzoek naar de mogelijkheden van nieuw land, bij voorkeur in de Noordzee. Die nieuwe polder van tienduizenden hectares biedt ruimte voor moderne en duurzame vormen van veehouderij, pootgoedteelt, groenten, bloemen en bollen. Vooral deze sectoren zitten verlegen om extra hectares.” Een locatie noemt Van der Tak niet. “Daar hebben we juist het onderzoek voor nodig. Maar de Waddenzee is in ieder geval uitgesloten.”

Het aantal boeren neemt al jaren af, Nederland telt nu 53.000 land- en tuinbouwbedrijven. Maar volgens de LTO hebben deze bedrijven juist meer grond nodig om op een duurzame en ook rendabele manier te blijven boeren. “Vergeet niet dat onze sector de afgelopen decennia alleen maar grond heeft ingeleverd. Stadsuitbreidingen, bedrijventerreinen, infrastructuur en de behoefte aan natuur, energie en recreatie eisen hun tol. Sinds de drooglegging van de Flevopolders is er geen landbouwgrond meer bijgekomen. Intussen kreeg jaarlijks bijna 8000 hectare landbouwgrond een andere bestemming. In de laatste 70 jaar was dat in totaal zo’n 500.000 hectare, zodat nu nog 1,8 miljoen hectare resteert.”

1 miljoen woningen erbij
Nu claims op de ruimte, bijvoorbeeld voor de bouw van een miljoen woningen, niet minder zullen worden, is het volgens de LTO tijd om in actie te komen. Van der Tak: “Veel boeren zijn bereid om bijvoorbeeld hun koeien meer buiten te laten lopen of ze willen aan de slag met bloemrijke akkerranden om zo de diversiteit te verbeteren. Maar dan heb je wel ruimte nodig. En die wordt steeds schaarser.’’

Om te voorkomen dat boeren en tuinders verder worden beperkt in groeimogelijkheden, is het volgens de LTO de moeite waard om een uitgebreid onderzoek te doen naar landwinning in de Noordzee. “Dan zou je een hoop ondernemers meer lucht kunnen geven.” Het gewonnen land hoeft volgens LTO niet alleen voor agrarische doeleinden te worden gebruikt. “Stedenbouw, recreatie en natuur kunnen er ook wel bij varen. Voor de land- en tuinbouw is dat ook goed, omdat het tot verminderde druk op de open ruimte leidt en een gunstig effect heeft op de grondprijzen.”

Van der Tak weet dat een Noordzeepolder qua haalbaarheid en financiering een project van de lange adem is, maar volgens hem is het de hoogste tijd om serieus onderzoek te doen. “Er zijn plannen om tot 2030 één miljoen huizen te bouwen in dit landje om de woningnood te stillen. Zogeheten inbreiding, dus bouwen binnen steden zelf, is een belangrijke eerste stap. Maar onze vrees is dat je het daarmee niet gaat redden, en dat er te veel landbouwgrond wordt opgeofferd. We moeten daarom ambitieuzer denken en handelen. Vandaar het plan voor landwinning in zee.’’

In zijn eerste visiedocument staan meer opvallende standpunten. Zo wil LTO een verbod op de aanleg van zonneparken op landbouwgrond. “Die zonnepanelen zijn een onnodige aanslag op het beschikbare land- en tuinbouwareaal. Ook jagen ze de grond- en pachtprijzen omhoog. Zeker zolang er ruimte beschikbaar is op daken van grotere gebouwen en op bedrijventerreinen, moet dit worden verboden.”


Verrommeling
De verrommeling van het landschap is Van der Tak een doorn in het oog. “Niet alleen die nieuwe energieparken, ook de bouw van grote distributie- en datacentra moet niet zomaar in open polderlandschap worden toegestaan. Concentreer zulke dozen daar waar al bebouwing is, bijvoorbeeld op bestaande industrieterreinen en maak optimaal gebruik van de ruimte.’’

Het woord herverkaveling valt ook. LTO stelt dat er landelijk gezien een investering van een paar miljard euro in herverkaveling moet worden gedaan. “Daarvoor is het nodig om grote en kleine verbeteringen aan te brengen in verkaveling, waterhuishouding en infrastructuur.”

De wens van LTO om meer landbouwgrond te creëren, wordt gedeeld door een meerderheid van de leden. Uit een steekproef onder 3372 LTO-leden blijkt dat meer dan de helft van de boeren en tuinders in ons land behoefte heeft aan meer grond, terwijl maar 5 procent wil gaan verkopen of verpachten. Meer dan 20 procent van de boeren die extra grond willen, is van plan om meer te gaan doen aan kringlooplandbouw, agrarisch natuurbeheer, waterberging, energiewinning en zorg- en recreatie. 70 procent vindt dat het areaal landbouwgrond niet meer mag krimpen en bijna 45 procent wil dat Nederland land gaat aanwinnen op zee.

Plan Noordzeeland niet nieuw
Er zijn in de recente geschiedenis vaker plannen bedacht om te bouwen in de Noordzee. Meest besproken is het idee om een vliegveld in zee te bouwen. Het plan werd uiteindelijk in 1999 door het toenmalige kabinet afgeblazen. En begin 2007 rondde het kabinet-Balkenende een studie af naar kustuitbreiding tussen Hoek van Holland en Scheveningen. Dat project bleek financieel niet haalbaar. Het laatste concrete plan was afkomstig van CDA-politicus Joop Atsma. Hij stelde veertien jaar geleden voor een nieuwe provincie in zee aan te leggen, met een grootte van maximaal 100.000 hectare. Ook dat project strandde op (financiële) haalbaarheid.

https://www.parool.nl/nederland/lto-pol ... ogle.nl%2F

Gerben
Berichten: 16631
Lid geworden op: 08-09-2013

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerben » 12-03-2021 09:30

Ik had een vraag gesteld bij de klimaathelpdesk. Na 2 maanden een onvolledig antwoord! Wordt vervolgd....
@Gerard. Kijk eens hoe Brazilië is opgewarmd!

"Hoe beïnvloeden bossen de temperatuur op aarde?

broeikaseffect ecologische gevolgen

Bossen beïnvloeden de temperatuur op verschillende manieren. Ten eerste is er in bossen veel koolstof opgeslagen, wat voor minder CO₂ in de atmosfeer zorgt en daarmee voor wereldwijde verkoeling. Daarnaast zorgen ze ook voor lagere temperaturen doordat ze als het ware “zweten”: verdamping van water via de bladeren zorgt voor verkoeling. Hier staat echter tegenover dat bossen door hun relatief donkere bladerdek veel zonlicht opnemen, wat weer voor verwarming zorgt. Over het algemeen is het verkoelingseffect via verdamping groter dan het verwarmingseffect via zonlicht, met uitzondering van oppervlaktes waar een groot deel van het jaar sneeuw ligt en bij bosaanplant de sneeuw op de bosvloer belandt. Per saldo zorgen bossen dus voor verkoeling van de aarde.

#oerwoud #koolstofopslag #bos #amazone #weerkaatsing #verdamping

Bossen beïnvloeden de temperatuur op aarde door een combinatie van verschillende effecten. Allereerst is er een effect dat onafhankelijk is van de locatie van het bos: bomen slaan veel koolstof op, dat ze als CO₂ uit de atmosfeer halen wanneer ze groeien. CO₂ heeft een opwarmend effect wanneer het in de atmosfeer is en bossen helpen dus indirect de aarde af te koelen door CO₂ op te slaan. Hierbij doet het er niet toe waar het bos staat: CO₂-moleculen verspreiden zich in de lucht, dus is de CO₂-concentratie gelijkmatig verdeeld over de aarde (los van lichte variatie als gevolg van de seizoenen). Met andere woorden, door koolstofopslag zorgen bossen voor een wereldwijd koeler klimaat. Het is overigens wel de verwachting dat bij een verder opwarmend klimaat het vermogen van bossen om koolstof op te slaan zal afnemen.

Weerkaatsing van zonlicht

Het verhaal wordt complexer als we kijken naar verschillende invloeden van bossen die wél afhangen van de locatie. Hier zijn twee tegenovergestelde effecten van belang. Ten eerste is het bladerdek van bossen donker en neemt het daarmee veel zonnestraling op. Op deze manier zorgt meer bos lokaal voor opwarming. Hoevéél opwarming hangt af van hoeveel zonlicht er terug de ruimte in weerkaatst zou worden als het bos er niet was. Onbedekte bodem, graslanden, gewassen – allemaal weerkaatsen ze meer licht dan bossen, waardoor op zulke plaatsen een toename van bos juist opwarmend zou werken. Maar wanneer bossen pas écht een opwarmend effect hebben is als een sneeuwdek wordt vervangen door een bos. In boreale bossen (in Scandinavië bijvoorbeeld) kan er een aanzienlijk deel van het jaar sneeuw op de bosvloer liggen. De (naald)bomen die daar boven staan met hun kruinendek nemen veel meer zonnestraling op dan sneeuw. Met andere woorden: laat daar bos groeien en de weerkaatsing neemt sterk af, waardoor het opwarmt [1].

Verdamping van water

Tegenover (het gebrek aan) weerkaatsing staat de verdamping van water. Bij fotosynthese gebruiken planten water, dat ze opnemen via hun wortels en aan de lucht afgeven via hun bladeren. Bossen verdampen veel water. Deze verdamping kost energie en dat zorgt voor verkoeling, net zoals wij gaan zweten als het heet is: de energie die in de verdamping gaat zitten kan niet (meer) gaan zitten in de verwarming van de directe omgeving. Ook dit effect hangt af van waar het bos zich bevindt: tropische regenwouden “zweten” meer dan de bossen in koudere gebieden. Hier zien we dus een tegengesteld effect ontstaan dat verschilt per breedtegraad: de verkoeling door bomen is relatief groot op lage breedtegraden (in de tropen) en de verwarming is relatief groot op hoge breedtegraden [1,2].

Hoe ligt de balans en hoe weten we dat?

Om te weten waar op aarde welke van de twee effecten sterker is wordt gebruik gemaakt van combinaties van waarnemingen, bijvoorbeeld met satellieten, en computermodellen [1]. Daarmee kunnen we begrijpen hoeveel zonlicht er wordt weerkaatst, hoeveel water er wordt verdampt, en hoe de balans daartussen verandert als het landoppervlak verandert. Studies hiernaar laten zien dat het verkoelingseffect van bossen via verdamping over het algemeen groter is dan het verwarmingseffect via zonlicht, waardoor ontbossing vaak voor een lokale opwarming van enkele graden zal zorgen [3–5]. De uitzonderingen zijn (niet verrassend) te vinden bij hoge breedtegraden (zie figuur).

Maar hoe zit dat in Nederland, dat tussen de twee extremen in ligt? Hier zorgen bossen waarschijnlijk voor meer verkoeling dan verwarming. Daarom kunnen bijvoorbeeld stadsparken in Nederland de ergste gevolgen van hittegolven enigszins tegengaan.

Ondanks dat de invloed van bossen op de temperatuur op aarde in principe goed begrepen wordt is nog niet alles duidelijk, vooral hoe de balans verandert bij verdere klimaatverandering. Zo gaan bomen minder water verdampen als er meer CO₂ in de atmosfeer zit, omdat ze dan minder water nodig hebben. Maar samenvattend kunnen we stellen: bossen zorgen per saldo voor meer verkoeling dan verwarming. Niet alleen via CO₂, maar ook doordat ze vaak meer verkoelen via verdamping dan warmte opnemen via zonlicht. Het behoud van bossen (en herstellen van ontbost gebied) is daarom ook een belangrijke manier om de opwarming van de aarde tegen te gaan.

Afbeelding

Figuur: de lokale opwarming als bos zou verdwijnen. Overal werken de verwarming en verkoeling tegen elkaar in, maar op de meeste plaatsen op aarde zorgen bossen per saldo voor verkoeling. Dat is hier weergegeven als een positieve waarde, dat wil zeggen opwarming in geval het bos zou verdwijnen. Figuur in aangepaste vorm overgenomen van Duveiller et al. (2018) [5].

Hoe kwam dit artikel tot stand?

Deze vraag werd gesteld door: Gerben (54), Schijndel

Dit antwoord is geschreven door Arie Staal

Reviewer: Han Dolman

Redacteur: Boris van Meurs

Gepubliceerd op: 11 maart 2021

Bronnen 

[1] Bonan GB. (2008) Forests and climate change: forcings, feedbacks, and the climate benefits of forests. Science 320, 1444–1449 https://doi.org/10.1126/science.1155121

[2] Naudts K, Chen Y, McGrath MJ, Ryder J, Valade A, Otto J, Luyssaert S. (2016) Europe’s forest management did not mitigate climate warming. Science 351, 597–600 https://doi.org/10.1126/science.aad7270

[3] Alkama R, Cescatti A. (2016) Biophysical climate impacts of recent changes in global forest cover. Science 351, 600–604 https://doi.org/10.1126/science.aac8083

[4] Forzieri G, Alkama R, Miralles DG, Cescatti A. (2017) Satellites reveal contrasting responses of regional climate to the widespread greening of Earth. Science 356, 1180–1184 https://doi.org/10.1126/science.aal1727

[5] Duveiller G, Hooker J, Cescatti A. (2018) The mark of vegetation change on Earth’s surface energy balance. Nature Communications 9, 679 https://doi.org/10.1038/s41467-017-02810-8"

Gerard
Berichten: 13570
Lid geworden op: 31-12-2004

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerard » 17-04-2021 22:17

Bomen brengen veel water in de lucht en dat water wordt uit de bodem gezogen. Verlaging van waterpeil is dus niet alleen door snelle afvoer en bevloeiing door de landbouw en oppompen voor steden en industrie. Bos op de plaats van landbouwgrond brengt meer water in de lucht dan gewoon bebouwde landbouwgrond. Meer waterdamp boven bebost gebied betekent meer broeikasgas en dus meer opwarming. Wel vlakt bos de dagelijkse temperatuuramplitude af, minder lage minima en minder hoge maxima, maar de gemiddelde temperatuur stijgt.

Gerard
Berichten: 13570
Lid geworden op: 31-12-2004

Re: Interview met van Oldenborgh over hittegolf

Bericht door Gerard » 17-04-2021 22:24

Hoger CO2-gehalte zorgt voor warmer water en warmere lucht en meer verdamping waardoor meer waterdamp in de lucht komt en zo werkt CO2 dus als een hefboom. Bij hoger CO2-gehalte is er minder gasuitwisseling nodig voor de boom en dat zou verdamping weer tegen kunnen werken: of door minder stomata of door lagere gasdiffusietempo. dat werkt weer tegen verdamping in.


Gesloten