Tongaanse geologen observeren verbluffende uitbarstingen bij Hunga. Een 5 km brede pluim stijgt op meer dan 18 km boven de zeespiegel, 14 januari 2022 om 17:14 uur. Effecten in de stratosfeer zoals bij de Pinatubo zijn mogelijk.
https://matangitonga.to/2022/01/15/tong ... 4eruptions
https://twitter.com/MathewABarlow
Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Noordelijk halfrond toen best veel afgekoeld. Nu speelt het zich af op het Zuidelijk halfrond. Toen een in kracht toenemende poolwervel. Nooit meer weggegaan helaas.
"Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie
30 jaar na de uitbarsting van Mount Pinatubo: een illustratie van de relatie tussen vulkanen en het klimaat
2021-04-02
Stratosferische aerosolen zijn voor het grootste deel afkomstig van vulkaanuitbarstingen en hebben een grote invloed op de atmosfeer en het klimaat van de aarde. Het BIRA is betrokken bij het monitoren van deze aerosolen en levert gegevens van hoge kwaliteit aan gecentraliseerde databanken zoals het Copernicus-programma, die onder andere in klimatologische modellen worden geïntegreerd.
Maak kennis met Mount Pinatubo
Een half millennium lang heeft de Pinatubo-vulkaan - gelegen in het westelijk deel van de Filippijnen - sluimerend doorgebracht en zijn flanken rustig door bossen laten bedekken. Maar 30 jaar geleden, op 2 april 1991, ontwaakte de vulkaan plotseling uit zijn sluimering. De toenemende magmadruk in de aardkorst werd te groot. Na maanden van regelmatige aardbevingen barstte de noordelijke flank van de berg uiteindelijk open toen opstijgend magma in contact kwam met ondergronds water, waardoor het onmiddellijk in stoom veranderde en een krachtige explosie veroorzaakte.
Luchtfoto van de Pinatubo-krater (2,5 km breed) met het begin van een kleine explosie op 1 augustus. Credit: T.J. Casadevall, U.S. Geological Survey
Het was echter slechts een eerste, relatief kleine uitbarsting, vergeleken met wat nog moest komen. Enkele weken later kwamen wetenschappers ter plaatse om de nieuwe activiteit van dichterbij te volgen. Zij registreerden de aanhoudende aardbevingen, en begonnen in mei met metingen van zwaveldioxidegas (SO2) dat uit de geopende kloof ontsnapte. De SO2-uitstoot steeg snel tot eind mei, van 500 ton tot 5000 ton, en daalde daarna weer aanzienlijk, wat erop wijst dat iets het ontgassingsproces blokkeerde en een opeenhoping van gassen diep onder de grond veroorzaakte.
In juni begonnen zich opnieuw kleine uitbarstingen voor te doen, langzaam opbouwend tot op het moment dat het ware destructieve potentieel van de Pinatubo onthuld werd, op 15 juni 1991. De rijzende gasbellen die zich de afgelopen weken in de magmakamer en -kolom hadden opgehoopt, barstten open, waardoor gedurende negen uur ongeveer 5 km3 aan materie de stratosfeer werd ingeblazen (dat uiteindelijk hoogtes tot 35 km bereikte) en de top van de berg instortte.
De onmiddellijke gevolgen van de uitbarsting bleven gelukkig beperkt door de preventieve maatregelen die werden genomen, hoewel er nog steeds veel mensenlevens verloren gingen (naar schatting 300-350 doden waren het directe gevolg van de uitbarsting, doordat daken instortten onder het gewicht van het as) en de materiële schade aanzienlijk was. Zware regens die verwoestende stromen vulkanisch puin (Lahars) veroorzaakten, bleven de omringende populatie in de daaropvolgende jaren teisteren, met als gevolg een totaal dodental van naar schatting 750 tot 850.
Impact van de Pinatubo-uitbarsting op de chemische samenstelling van de stratosfeer
De gevolgen reikten echter veel verder dan dat. De uitbarsting van de Pinatubo-vulkaan van 15 juni was de grootste uitbarsting van de afgelopen 100 jaar. De hoeveelheid zwavel werd geïnjecteerd – en in enkele maanden tijd in de hele stratosfeer werd en verspreid - was zo groot dat de verstrooiing van licht in de atmosfeer gedurende meer dan 5 jaar werd verstoord. Naast dit directe effect, dat resulteerde in een afkoeling van de atmosfeer met ongeveer 0,2 tot 0,5°C (voor de globale troposfeer), had de vulkanische wolk meerdere secundaire effecten. Het bracht veranderingen teweeg in de atmosferische dynamiek en had een enorme invloed op de chemie en de chemische samenstelling van de atmosfeer (waaronder een vermindering van de ozonlaag met ongeveer 25%) en uiteindelijk op het hele klimaatsysteem van de aarde.
De pluimen bestonden voornamelijk uit as en zwavel in de vorm van zwaveldioxide (SO2), maar ook een hele reeks andere chemische stoffen, waaronder waterdamp (H2O), werden hoog in de anders droge stratosfeer getransporteerd. Door de extra waterdamp kon de SO2 oxideren tot zwavelzuur (H2SO4), dat vervolgens in de loop van enkele weken condensatiekernen vormde voor sulfaataerosolen (fijne druppeltjes in suspensie in de lucht). In feite zijn vulkaanuitbarstingen, door hun gewelddadige kracht, een zeer doeltreffend middel om de nodige ingrediënten te leveren voor de vorming van aerosolen in de stratosfeer, een zeer stabiele laag die moeilijk doordringbaar is.
Vulkaanuitbarstingen beïnvloeden de temperatuur op aarde
Pinatubo eruption seen from space. Credit: NASA/JSC Digital Image Collection
De stratosferische aerosollaag die door de Pinatubo-vulkaan werd gevormd kon aanzienlijke hoeveelheden zonnestraling tegenhouden zodat die het aardoppervlak niet kon bereiken, wat resulteerde in een opwarming van de stratosfeer met 3,5°C, en een afkoeling van de troposfeer van het noordelijk halfrond met 0,2 tot 0,7°C. Dit lijken misschien kleine getallen, maar in het atmosferische systeem hebben kleine veranderingen grote gevolgen. Het leidde tot een toename van het temperatuurverschil tussen de evenaar en de polen, wat resulteerde in een versterking van de atmosferische dynamiek op wereldschaal, van de polaire vortex (een gesloten windstroomlus die de polaire atmosfeer in de winter gedurende verscheidene maanden isoleert) met de bijhorende straalstroom rond de middelste breedtegraden, en van een reeks andere atmosferische oscillatieverschijnselen."
https://www.aeronomie.be/nl/nieuws/2021 ... en-klimaat
"Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie
30 jaar na de uitbarsting van Mount Pinatubo: een illustratie van de relatie tussen vulkanen en het klimaat
2021-04-02
Stratosferische aerosolen zijn voor het grootste deel afkomstig van vulkaanuitbarstingen en hebben een grote invloed op de atmosfeer en het klimaat van de aarde. Het BIRA is betrokken bij het monitoren van deze aerosolen en levert gegevens van hoge kwaliteit aan gecentraliseerde databanken zoals het Copernicus-programma, die onder andere in klimatologische modellen worden geïntegreerd.
Maak kennis met Mount Pinatubo
Een half millennium lang heeft de Pinatubo-vulkaan - gelegen in het westelijk deel van de Filippijnen - sluimerend doorgebracht en zijn flanken rustig door bossen laten bedekken. Maar 30 jaar geleden, op 2 april 1991, ontwaakte de vulkaan plotseling uit zijn sluimering. De toenemende magmadruk in de aardkorst werd te groot. Na maanden van regelmatige aardbevingen barstte de noordelijke flank van de berg uiteindelijk open toen opstijgend magma in contact kwam met ondergronds water, waardoor het onmiddellijk in stoom veranderde en een krachtige explosie veroorzaakte.
Luchtfoto van de Pinatubo-krater (2,5 km breed) met het begin van een kleine explosie op 1 augustus. Credit: T.J. Casadevall, U.S. Geological Survey
Het was echter slechts een eerste, relatief kleine uitbarsting, vergeleken met wat nog moest komen. Enkele weken later kwamen wetenschappers ter plaatse om de nieuwe activiteit van dichterbij te volgen. Zij registreerden de aanhoudende aardbevingen, en begonnen in mei met metingen van zwaveldioxidegas (SO2) dat uit de geopende kloof ontsnapte. De SO2-uitstoot steeg snel tot eind mei, van 500 ton tot 5000 ton, en daalde daarna weer aanzienlijk, wat erop wijst dat iets het ontgassingsproces blokkeerde en een opeenhoping van gassen diep onder de grond veroorzaakte.
In juni begonnen zich opnieuw kleine uitbarstingen voor te doen, langzaam opbouwend tot op het moment dat het ware destructieve potentieel van de Pinatubo onthuld werd, op 15 juni 1991. De rijzende gasbellen die zich de afgelopen weken in de magmakamer en -kolom hadden opgehoopt, barstten open, waardoor gedurende negen uur ongeveer 5 km3 aan materie de stratosfeer werd ingeblazen (dat uiteindelijk hoogtes tot 35 km bereikte) en de top van de berg instortte.
De onmiddellijke gevolgen van de uitbarsting bleven gelukkig beperkt door de preventieve maatregelen die werden genomen, hoewel er nog steeds veel mensenlevens verloren gingen (naar schatting 300-350 doden waren het directe gevolg van de uitbarsting, doordat daken instortten onder het gewicht van het as) en de materiële schade aanzienlijk was. Zware regens die verwoestende stromen vulkanisch puin (Lahars) veroorzaakten, bleven de omringende populatie in de daaropvolgende jaren teisteren, met als gevolg een totaal dodental van naar schatting 750 tot 850.
Impact van de Pinatubo-uitbarsting op de chemische samenstelling van de stratosfeer
De gevolgen reikten echter veel verder dan dat. De uitbarsting van de Pinatubo-vulkaan van 15 juni was de grootste uitbarsting van de afgelopen 100 jaar. De hoeveelheid zwavel werd geïnjecteerd – en in enkele maanden tijd in de hele stratosfeer werd en verspreid - was zo groot dat de verstrooiing van licht in de atmosfeer gedurende meer dan 5 jaar werd verstoord. Naast dit directe effect, dat resulteerde in een afkoeling van de atmosfeer met ongeveer 0,2 tot 0,5°C (voor de globale troposfeer), had de vulkanische wolk meerdere secundaire effecten. Het bracht veranderingen teweeg in de atmosferische dynamiek en had een enorme invloed op de chemie en de chemische samenstelling van de atmosfeer (waaronder een vermindering van de ozonlaag met ongeveer 25%) en uiteindelijk op het hele klimaatsysteem van de aarde.
De pluimen bestonden voornamelijk uit as en zwavel in de vorm van zwaveldioxide (SO2), maar ook een hele reeks andere chemische stoffen, waaronder waterdamp (H2O), werden hoog in de anders droge stratosfeer getransporteerd. Door de extra waterdamp kon de SO2 oxideren tot zwavelzuur (H2SO4), dat vervolgens in de loop van enkele weken condensatiekernen vormde voor sulfaataerosolen (fijne druppeltjes in suspensie in de lucht). In feite zijn vulkaanuitbarstingen, door hun gewelddadige kracht, een zeer doeltreffend middel om de nodige ingrediënten te leveren voor de vorming van aerosolen in de stratosfeer, een zeer stabiele laag die moeilijk doordringbaar is.
Vulkaanuitbarstingen beïnvloeden de temperatuur op aarde
Pinatubo eruption seen from space. Credit: NASA/JSC Digital Image Collection
De stratosferische aerosollaag die door de Pinatubo-vulkaan werd gevormd kon aanzienlijke hoeveelheden zonnestraling tegenhouden zodat die het aardoppervlak niet kon bereiken, wat resulteerde in een opwarming van de stratosfeer met 3,5°C, en een afkoeling van de troposfeer van het noordelijk halfrond met 0,2 tot 0,7°C. Dit lijken misschien kleine getallen, maar in het atmosferische systeem hebben kleine veranderingen grote gevolgen. Het leidde tot een toename van het temperatuurverschil tussen de evenaar en de polen, wat resulteerde in een versterking van de atmosferische dynamiek op wereldschaal, van de polaire vortex (een gesloten windstroomlus die de polaire atmosfeer in de winter gedurende verscheidene maanden isoleert) met de bijhorende straalstroom rond de middelste breedtegraden, en van een reeks andere atmosferische oscillatieverschijnselen."
https://www.aeronomie.be/nl/nieuws/2021 ... en-klimaat
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Uit dezelfde link. "Wetenschappers" zien huidige afkoeling van stratosfeer agv de extra uitstoot van de broeikasgassen. Komt dus door de vulkaan!
"De stratosferische aerosollaag die door de Pinatubo-vulkaan werd gevormd kon aanzienlijke hoeveelheden zonnestraling tegenhouden zodat die het aardoppervlak niet kon bereiken, wat resulteerde in een opwarming van de stratosfeer met 3,5°C, en een afkoeling van de troposfeer van het noordelijk halfrond met 0,2 tot 0,7°C."
"De stratosferische aerosollaag die door de Pinatubo-vulkaan werd gevormd kon aanzienlijke hoeveelheden zonnestraling tegenhouden zodat die het aardoppervlak niet kon bereiken, wat resulteerde in een opwarming van de stratosfeer met 3,5°C, en een afkoeling van de troposfeer van het noordelijk halfrond met 0,2 tot 0,7°C."
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Ik denk dat Jelmer een fout maakt. Schokgolf vanuit het noordwesten en vanuit het oosten maakt qua afstand niet zoveel uit. Schokgolf vanuit westen hand wel minder tegenwind. Bovendien denk ik dat de ene schokgolf de andere wat opgeheven heeft toen ze elkaar tegenkwamen
"Update: tweede schokgolf trok vannacht over het land
Iets voor 3 uur vannacht trok de tweede schokgolf over het land. Deze schokgolf kwam via de andere kant van de wereld, uit de richting van Azië. De schokgolf was wat minder sterk dan de eerste schokgolf; door de lange weg die de golf aflegt is de 'amplitude' wat minder. Met andere woorden: het luchtdrukverschil was kleiner dan bij de eerste golf."
Jelmer van der GraaffJunior Meteoroloog
https://www.weer.nl/nieuws/2022/schokgo ... t-ons-land
"Update: tweede schokgolf trok vannacht over het land
Iets voor 3 uur vannacht trok de tweede schokgolf over het land. Deze schokgolf kwam via de andere kant van de wereld, uit de richting van Azië. De schokgolf was wat minder sterk dan de eerste schokgolf; door de lange weg die de golf aflegt is de 'amplitude' wat minder. Met andere woorden: het luchtdrukverschil was kleiner dan bij de eerste golf."
Jelmer van der GraaffJunior Meteoroloog
https://www.weer.nl/nieuws/2022/schokgo ... t-ons-land
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Het filmpje van de schokgolf vanaf Tomga.
https://github.com/mathewbarlow/animati ... abeled.gif
https://github.com/mathewbarlow/animati ... abeled.gif
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Ik las het stukje van het KNMI. Opmerkelijk dat ze de Pinatuba 0.2 graden afkoeling toedichten. Dat is algemeen is toch echt rond de 0.5-0.6 graden. 5 kubieke km as boven de 30 km dan wel een VEI 6 heeft geen 0.2 graden afkoeling. Verder is de pluim van de Hunga uitbarsting eerst tot op 20 km hoogte afgegeven, inmiddels is dat 38-39 km en geen 30 zoals het KNMI neer zet. De schatting van 20 km hoogte op basis van een knal die je in Alaska hoort moet veel hoger zijn zeker als je dan ook al die satelliet beelden hebt gezien. Vooralsnog is de Hunga een VEI van 5. Er is nog steeds wat gerommel daar dus je weet nooit. Het meest opmerkelijk aan deze uitbarsting is dat niemand een grote uitbarsting zag aankomen. De elevatie onder de zeespiegel is dus niet waar te nemen. Dat was bij de Pinatuba veel beter te registreren.
https://en.wikipedia.org/wiki/2022_Hung ... nd_tsunami
https://en.wikipedia.org/wiki/2022_Hung ... nd_tsunami
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Volgens mij geldt die 0,5/0,6 voor het noordelijk halfrond
https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentr ... en-klimaat
"Pinatubo Filippijnen
De uitbarsting van de Pinatubo op de Filippijnen in juni 1991 heeft de wereld een paar maanden achtereen een halve graad afgekoeld. Het duurde twee tot drie jaar voordat het effect voorbij was. De jaargemiddelde temperatuur van 1992 en 1993 lag een kwart graad lager dan de jaren ervoor en erna."
https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentr ... en-klimaat
"Pinatubo Filippijnen
De uitbarsting van de Pinatubo op de Filippijnen in juni 1991 heeft de wereld een paar maanden achtereen een halve graad afgekoeld. Het duurde twee tot drie jaar voordat het effect voorbij was. De jaargemiddelde temperatuur van 1992 en 1993 lag een kwart graad lager dan de jaren ervoor en erna."
Re: Tongaanse geologen observeren vulkanische uitbarstingen bij Hunga
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.