Sneeuwval en sneeuwbedekking

[Paul]

Natuurlijk komen sneeuwval en sneeuwbedekking al ruimschoots aan bod in het wintertopic maar daar wordt het onderwerp vaak ondergesneeuwd door andere wetenswaardigheden. Hier wil ik het onderwerp eruit lichten, vooral voor wanneer het weer daar aanleiding toe geeft. Maar ook bijzonderheden voor wat betreft de natuurkunde. Sneeuw als fineliner waar het gaat om temperatuurverschillen, omdat de kleine kristallen zo gevoelig zijn voor dooi.

Als inleiding geef ik kort de inhoud weer van mijn bericht op noodweer.be, waarin ik wat uitgebreider inga op de natuurkunde van de sneeuw; zeg maar een uitgebreid overzicht van wat er allemaal komt kijken bij sneeuwval en meer nog bij aanwas en smelt van een sneeuwdek.

Daarbij eerst de relevantie van de windsnelheid en temperatuur voor de sneeuwval, vervolgens het belang van latente warmte voor de dooi (of niet dooi) van de sneeuw. Zie ook een artikel mijnerzijds hierover in Weerspiegel december 2019, waarin uitgelegd wordt waarom regen zo destructief kan zijn voor sneeuwsmelt.

Behalve dit speelt de instraling van de zon (zoals we gisteren konden zien) en de langgolvige straling zoals bijvoorbeeld vorige week donderdag. Bodemwarmte is een niet te onderschatten factor, de kou van vorige week zorgde er hier voor dat de sneeuw beter bleef liggen op de straten en stoepen dan op het gras, maar het kan ook andersom zoals bijvoorbeeld op 27 december 1985.

Niet uit te vlakken voor de snelheid en houdbaarheid van het sneeuwdek is de samenstelling van de sneeuw: ijzel maakt de sneeuw een stuk compacter, korrelsneeuw of hagel brengen ook een grotere dichtheid, hetzelfde geldt voor sneeuw die valt in een sneeuwstorm, zoals op 7/8 februari 2021.

Gisteren bij een fietstocht langs de velden en akkers hier in de omgeving viel me nog eens het belang van de ruwheid van het terrein op. Is het gras laag gemaaid zonder graspollen, dan blijft het sneeuwdek heel goed intact ondanks de urenlange middagzon, op een ruw veld ernaast is zo goed als alles weg gedooid. Iedereen kent verder wel het gedruppel van struiken en meer nog bomen, met zwarte cirkels tot gevolg.
Vooral onder naaldbomen lag gisteren beduidend minder sneeuw.

Ten slotte benoem ik sublimatie, relevant vorige week maandag bij de zeer droge sneeuw die viel op de passerende koudeput, maar met de zachte winters in dit nieuwe klimaat steeds minder van betekenis.

En dan hier mijn artikel op noodweer.be https://www.noodweer.be/de-natuurkunde- ... sneeuwdek/

Ben Lankamp.png

https://www.weerwoord.be/m/1720475

[John]

Fijn Paul, dat je over dit onderwerp schrijft.

Sneeuw als neerslagvorm is daardoor veelzijdiger dan regen. Er is veel meer om op te letten. Voor, tijdens en na de sneeuwval.

Dauwpunten en natteboltemperaturen, ik kan niet meer zonder.
Als de verticale kolom voldoende koud is, zijn dauwpunt en nattebol aan de grond onder nul, ondanks aanvoer van zee. Er vallen dan overal sneeuwbuien, dus ook aan zee en boven zee.

Die lucht heb ik liefst.

Het gebeurt niet vaak dat de verticale kolom voldoende koud is hiervoor.

Soms vallen er sneeuwbuien bij een maritieme aanvoer van nog niet eens zo koude lucht, maar kan het tot sneeuwval aan de grond komen doordat er nog een koude plaklaag aanwezig is.

Dit was bijvoorbeeld zondag 14 januari en deels maandag 15 januari in het zuiden van het land het geval.

In navolging van Willem van der Hoeven en Jan van de Horst (VWK) heb ik in januari 1992 een artikel in Weerspiegel geplaatst over: wanneer sneeuw als neerslagsvorm?
Centraal gegeven: er kan sneeuw gezien worden tot een natteboltemperatuur van + 3 graden. Bij een natteboltemperatuur van 1 graad of lager valt er meestal sneeuw.

[Paul]

Fijn Paul, dat je over dit onderwerp schrijft.

Sneeuw als neerslagvorm is daardoor veelzijdiger dan regen. Er is veel meer om op te letten. Voor, tijdens en na de sneeuwval.

Dauwpunten en natteboltemperaturen, ik kan niet meer zonder.
Als de verticale kolom voldoende koud is, zijn dauwpunt en nattebol aan de grond onder nul, ondanks aanvoer van zee. Er vallen dan overal sneeuwbuien, dus ook aan zee en boven zee.

In navolging van Willem van der Hoeven en Jan van de Horst (VWK) heb ik in januari 1992 een artikel in Weerspiegel geplaatst over: wanneer sneeuw als neerslagsvorm?
Centraal gegeven: er kan sneeuw gezien worden tot een natteboltemperatuur van + 3 graden. Bij een natteboltemperatuur van 1 graad of lager valt er meestal sneeuw.

Dank je, John, dat je me attent gemaakt hebt op je artikel over het belang van de natteboltemperatuur voor de neerslagvorm. Bijzonder informatief. En passant zag ik ook nog dat je indertijd de sneeuwredactie deed. Fraaie cv!
Ik plaats een plaatje van de afgelopen week waarin de ruwheid van het terrein voor de sneeuwsmelt tot uitdrukking komt. Lage ruwheid geeft de zon minder grip op het oppervlak, zo is een ruw grasveld veel gemakkelijker sneeuwvrij in de zon dan een glad veld.

Verder viel het me de kracht van de zon op na de sneeuwval afgelopen vrijdag, in combinatie met dauwpunten iets boven nul. Echter in de schaduw bleef de sneeuw verrassend goed liggen, ik denk vanwege de koude bovenluchten en de krachtige uitstraling. Vlak bij de grond koelt het bij die condities in de schaduw vrij gauw in de middag al af tot onder het vriespunt.

Het was een zalig weekje voor de sneeuwliefhebber, ook hier in de omgeving ook al lag het niet decimeters dik.

Akkers.png

[Sebastiaan]

Hier in de omgeving ook een sneeuwlaag die van maandag tot zondagochtend bleef. M.n. in tuinen van villa's, in het bos e.d.

Op WW las ik de verbazing over dit wintertje. Dauwpunt, ik roep het al jaren. Hopelijk blijft het nu hangen. Pluimen die 2-3c graden aangeven worden afgeschoten als zijnde niet winters. Terwijl -wie verder kijkt, enig verstand heeft, dit best wel kan.

[Paul]

Hier in de omgeving ook een sneeuwlaag die van maandag tot zondagochtend bleef. M.n. in tuinen van villa's, in het bos e.d.

Op WW las ik de verbazing over dit wintertje. Dauwpunt, ik roep het al jaren. Hopelijk blijft het nu hangen. Pluimen die 2-3c graden aangeven worden afgeschoten als zijnde niet winters. Terwijl -wie verder kijkt, enig verstand heeft, dit best wel kan.

Het dauwpunt is de meest relevante maatstaf voor de winter. Gelukkig zag ik de laatste week toch wat meer daarnaar gerefereerd worden, ik heb de illusie dat mijn artikel daar een handje bij geholpen heeft. In ieder geval is het iets van houvast waar naar gerefereerd kan worden.
Dauw op ijs of sneeuw is niet gemakkelijk zichtbaar te maken en daarom weinig of niet bekend, maar toevallig kon ik hem deze week zichtbaar maken door de ijsteil die ik in de tuin heb staan als het wintert. In het weekend kwam het dauwpunt boven nul en meteen zag je het effect. De onderste zijde, in contact met het smeltende ijs, werd vochtig alsof het zink poreus of lek was. Circa 80 keer zo efficiënt als warmtebron als gewoon regenwater.

Teil klein formaat.jpg