Gerben schreef: ↑13-01-2019 20:37
Heb me er nog steeds niet in verdiept...maar waarom verandert de windrichting bij een SSW?
In de winter is de stratosfeer koud. Net als polaire depressies in de troposfeer vormt zich ook in de stratosfeer een 'polaire' depressie. Dit is wat genoemd wordt de stratosferische polaire vortex (SPV). Net als in de troposfeer waait de wind tegen de wijzers van de klok mee, voor de gematigde gebieden betekent dit dat de stratosferische wind westelijk is.
Soms raakt de SPV verstoord en stroomt er warmere lucht vanuit de troposfeer naar de stratosfeer. Als dit proces lang genoeg aanhoudt en sterk genoeg is, wordt de stratosfeer opgewarmd. In plaats van een lagedrukgebied, hebben we dan een hogedrukgebied boven de Noordpool. Om dat hogedrukgebied heen waait de wind met de wijzers van de klok mee, in de gematigde gebieden is de wind dan oostelijk.
De stratosfeer maakt een groot verschil voor het weer, maar is alleen van betekenis in het winterseizoen. Dat maakt een groot verschil voor de benadering van de toestand van het weer. Teleconnecties in de zomer spelen een veel minder belangrijke rol voor het weer dan in de winter. Dankzij instrumenten als de MJO, de GWO (AAM) en de 'SSW' kunnen uitspraken gedaan worden over de atmosfeer, veel verder vooruit dan de traditionele 120 uur. Het probleem alleen is dat de meteorologie conservatief is en dat vernieuwingen slechts langzaam een weg vinden in de community. Het tragische is dat de ook de weeramateurs, die geen last van professionele remmingen hoeven te hebben, in hun algemeenheid weinig begrip hebben voor de veranderingen die onder hun ogen plaatsvinden. Wij hier in Nederland treffen het wat dat betreft bijzonder slecht, de angelsaksische meteorologie loopt straatlengtes voor op het Hollandse gebeuren. Hier is de weerstand tegen vernieuwingen groot en het begrip voor nieuwe inzichten klein.
Het KNMI heeft als laatste instituut afgelopen februari eindelijk het nut van de SSW voor winterverwachtingen erkend. Ze hebben zowaar een rapport gepubliceerd en daarin een extra instrument geïntroduceerd, namelijk de DSW (of dSSW). Naar alle waarschijnlijkheid krijgen we ook deze januari een DSW. De kans op winterweer bij een DSW is aanmerkelijk groter dan bij een standaard SSW. Desondanks wordt dit instrument niet toegepast in de weersverwachting. Hoewel het met een beetje goede wil allang duidelijk is dat we de winter induiken, wordt dit gegeven in brede kringen binnen de meteorologie ontkend en in sommige gevallen worden zij die daarop in hun berichten anticiperen belachelijk gemaakt. Nu nog steeds terwijl een instituut als Weerplaza een week geleden al aankondigde dat het de laatste week van de maand zou gaan winteren en het bij mijn buren en op het werk allang bekend is.
Tijdens de afgelopen februari, toen de SSW de atmosfeer op zijn kop zette, kreeg ik de indruk dat er een omwenteling plaatsvond in ons denken en dat er eindelijk erkenning was gekomen voor de betekenis van de stratosfeer voor ons weer. De SSW (in combinatie met andere teleconnecties) is een zeer betrouwbaar instrument om het weer voor langere termijn te verwachten, als er in de toekomst weer een zou komen, zouden we daar in vroeger stadium ons voordeel mee gaan doen, dacht ik. De praktijk blijkt veel weerbarstiger. We moeten lijkt het eerst verdrinken in het winterweer voordat we erkennen dat er een verband bestaat, als die erkenning ooit komt. Ik ben bang dat er nog een lange weg te gaan is.
Wat een goed verhaal.