Stratosfeer winter 2018/2019

Discussieer mee over alles wat met het weer, weerkunde en de wereld eromheen te maken heeft
Plaats reactie
Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Paul » 19-11-2018 09:52

Op korte termijn zien we een sterke wave2. Duidelijk is de koppeling te zien met de troposfeer, de forcing wordt veroorzaakt door de sterke blokkade boven IJsland.

Afbeelding

Op langere termijn krijgt de wave1 de overhand, aan de bovenzijde van de stratosfeer.

Afbeelding

Op de verste termijn (+372h) leidt dat dan weer tot een verplaatsing van de stratosferische poolwervel, plus een 'stretching'.

Afbeelding

Dan zijn we nog steeds een eindje weg van een eventuele SSW, maar de gemiddelde zonale winden op de kritische hoogte en breedtegraad zullen wel afnemen. Alleen boven Europa zal helaas het omgekeerde het geval zijn.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Sebastiaan » 19-11-2018 15:16

https://acd-ext.gsfc.nasa.gov/Data_serv ... _data.html
Zelfs recordsterk wave2: 60N Wave 2 Height Amplitude

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Paul » 19-11-2018 17:54

Sebastiaan schreef:
19-11-2018 15:16
https://acd-ext.gsfc.nasa.gov/Data_serv ... _data.html
Zelfs recordsterk wave2: 60N Wave 2 Height Amplitude
En het kan nog sterker.
Knipsel.PNG
Na verloop van tijd neemt wave1 het over, met dank aan https://www.33andrain.com/topic/868-tel ... n/?page=14. Wordt op zijn beurt krachtig voor de tijd van het jaar.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Sebastiaan » 20-11-2018 14:19

Zag net dat Glacier Point wijst op de kans van een SSW in de 2e helft van december.

http://www.netweather.tv/forum/topic/88 ... t=3925319

Toevallig (?) heeft Judah Cohen het in zijn blog hier ook over:

http://www.aer.com/science-research/cli ... illation/

I dusted off the polar vortex model given the favorable pattern for activating the vertical energy transfer from the troposphere to the stratosphere and perturbing the stratospheric PV. The model correctly predicted a weakening of the stratospheric PV for this week followed by a strengthening of the stratospheric PV in early December and then an even greater weakening of the stratospheric PV starting the third week of December. My interpretation of the SLP anomalies coupled with the polar vortex model is that the second half of December is one period to watch for a possible significant PV disruption and that period could extend into early January. If a significant stratospheric PV disruption does occur in late December or early January, I would be more confident in a relatively cold winter across large stretches of the NH mid-latitudes especially northern Eurasia and the Eastern US

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Paul » 20-11-2018 21:48

De warmteflux komt dit jaar veel beter op gang dan vorig jaar. Er is bovendien minder stratosferische forcing nodig om de troposferische poolwervel te verstoren, die was vorig jaar veel krachtiger. Tenzij straks in december de AO en NAO weer flink in de plus gaan, voorlopig zie ik daar nog geen tekenen van, alle maandverwachtingen ten spijt.
Knipsel.PNG
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Paul » 23-11-2018 20:12

Een vroege SSW, hoe vaak komt dat voor en wat was de impact op de troposfeer?
Die vraag stel ik mezelf in deze dagen, nu de weerkaarten weer op warm staan.

Om te beginnen een inventarisatie. Dit zijn websites met opgesomd de SSW's sinds het begin van de waarnemingen:
https://i.imgur.com/2I0UdOp.png
http://www.geo.fu-berlin.de/en/met/ag/s ... index.html
https://www.weerwoord.be/m/2364406
https://drive.google.com/viewerng/viewe ... MWE4ZTgyOA
http://p-martineau.com/ssw-animations/

In de laatste link kun je vrij exact zien of de SSW een displacement (verplaatsing van de poolwervel) was of een split (splitsing).
Dit laatste is van groot belang omdat de eerstgenoemde beduidend minder impact heeft op de troposfeer dan de laatste.

In deze link van meteociel kan de 10 hpa temperatuur bekeken worden, van het noordelijk halfrond.
http://www.meteociel.fr/modeles/archive ... p?type=era

In dit plaatje (https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com ... 11GL048084 zien we dat SSW's het meest voorkomen in januari en februari, veel minder in november en december.
Knipsel.PNG
Ook blijkt hier trouwens uit dat vroege SSW's eerder voorkomen als er een El Nino is en minder bij een La Nina. Dit jaar is een vroegere SSW dus meer waarschijnlijk. Vroege SSW's hebben naar verwachting meer impact op het weer, daar de responstijd van een SSW behoorlijk lang kan zijn (https://journals.ametsoc.org/doi/full/1 ... 12-00030.1).
Maar dan willen we wel liever een splitsing van de poolwervel, daar die dieper ingrijpt op de troposfeer. De vraag nu is of er ergens in het verleden al in november of december een SSW geweest is, die ook een splitsing van de poolwervel teweeg heeft gebracht. De kans daarop lijkt niet bijzonder groot omdat de poolwervel voor de zonnewende voortdurend in kracht toeneemt, gemiddeld genomen.

Helaas kan ik van voor 1979 niet nagaan wat voor soort SSW we hebben gehad. Voor de jaren daarna krijgen we het volgende lijstje:
5 december 1981 (displacement)
15 december 1998 (splitsing)
8 december 1987 (splitsing)

Van deze drie was de eerste een displacement, de andere twee brachten een splitsing van de vortex.
Verrassend; het blijkt toch mogelijk vroeg in het jaar een splitsing van de stratosferische poolwervel, zelfs vaker wel een splitsing dan niet. Maar brachten de laatste twee SSW's ook blokkades en winterweer? Nee, alleen op de eerste volgde winterweer, tot in januari. Daarna was de winter voorbij. Na de andere twee SSW's volgden weken zo niet maanden van westcirculaties.

Jammer dat we maar drie casussen hebben. Bestond er niet ergens een tabel met daarin per SSW aangegeven of deze al dan niet een split teweeg had gebracht, ook van de jaren vóór 1979?
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Karel
Berichten: 3189
Lid geworden op: 31-07-1978

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Karel » 24-11-2018 09:02

@Paul zie hier voor een classificatie van SSW''s 1958 - 2002. In de referenties meer info.https://journals.ametsoc.org/doi/pdf/10.1175/JCLI3996.1

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Paul » 24-11-2018 09:27

Karel schreef:
24-11-2018 09:02
@Paul zie hier voor een classificatie van SSW''s 1958 - 2002. In de referenties meer info.https://journals.ametsoc.org/doi/pdf/10.1175/JCLI3996.1
30 november 1958 (displacement)
8-16 december 1965 (displacement)
27/28 november 1968 (displacement (2)/split (1) )
5 december 1981 (displacement)
8 december 1987 (split)
15 december 1998 (displacement)
2001/2002 is net wel of net niet een december SSW, het is een displacement.

Vreemd, 1998 is volgens mijn bron een splitsing.

De vroege SSW's van voor 1979 brachten wel interessant winterweer in de maanden erna. 1987 en 1998 waren blijkbaar uitzonderingen.

In 1998 had je een zeer sterke El Nino, die overheerste het circulatiepatroon. Een verklaring voor de anomalie van 1987 heb ik niet meteen, behalve dat die winter het begin werd van een hele lange periode met grote zonaliteit. Daar lag de omslag naar het tegenwoordige klimaat.

Sebastiaan
Berichten: 12244
Lid geworden op: 31-12-1977

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Sebastiaan » 24-11-2018 10:32

Paul, in de nieuwe studie van het KNMI kun je kijken of de SSW een DSW is. Pagina 16 (uit mijn hoofd). 1987 en 1998 waren geen DSW.

Paul
Berichten: 1022
Lid geworden op: 31-12-1979

Re: Stratosfeer winter 2018/2019

Bericht door Paul » 25-11-2018 17:50

Sebastiaan schreef:
24-11-2018 10:32
Paul, in de nieuwe studie van het KNMI kun je kijken of de SSW een DSW is. Pagina 16 (uit mijn hoofd). 1987 en 1998 waren geen DSW.
Inderdaad, je kunt de zwakke reactie in 1987 en 1998 van de troposfeer terugvoeren op het ontbreken van een DSW.
Vermeldenswaard is daarbij dat ook de andere SSW's van december geen DSW waren. Drie van de vier brachten geen winterweer, alleen op de SSW van december 1981 volgde een koude winter.

In het lijstje zien we dat de SSW van februari jl. ook geen DSW was. Toch volgde een radicale reactie in de troposfeer. Helemaal waterdicht is de typologie daarom ook weer niet. Er zijn ook andere mechanismen die van invloed zijn. De SSW van februari duurde uitzonderlijk lang en was daarbij ook breed gedragen in de stratosfeer, daarmee bedoel ik dat op een gegeven moment de hele stratosfeer op 10 hPa van evenaar (dankzij de oostelijke QBO) tot noordpool oostelijke winden had. Die factoren zullen toch ook van invloed zijn geweest, lijkt me. Plus natuurlijk de krachtige MJO die meewerkte, maar dat is een troposferische factor.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.

Plaats reactie