Bericht
door Sebastiaan » 06-08-2018 12:46
Drie keer is scheepsrecht? Eigenlijk hopen we van niet. Want de recordhoge maximumtemperatuur uit 1944, toen 38,6 graden werd gemeten, is al zo verzengend. Maar we kunnen er niet onderuit, er komt wederom zeer warme lucht onze kant op, net zoals donderdag 26 en vrijdag 27 juli. Toen is het oude record blijven staan. En ditmaal? We kijken naar wat er zoal in de atmosfeer speelt om uit te zoeken waar we rekening mee kunnen houden.
Warme lucht
Het eerste benodigde om een zeer hoge maximumtemperatuur te behalen is dat de aangevoerde lucht van zichzelf al heel warm is. Dat krijg je niet bij een wind vanaf zee, want die lucht heeft boven het water altijd nog wat koelte opgepikt. Serieuze warmte kun je wel krijgen als de wind vanuit het zuiden waait, uit de warme en droge hoek. De lucht die dinsdag bij ons binnenschuift, komt uit Spanje. Op de meeste plekken wordt het in Spanje vanmiddag 38 tot 41 graden, her en der zijn maximumtemperaturen van 41-plus mogelijk. Zo wordt het in het Andalusische Córdoba vanmiddag 43 graden. Die warmte wordt noordwaarts gestuwd door een zich vormend lagedrukgebied op de kust van Zuidwest- Frankrijk.
Dat lagedrukgebied koerst geleidelijk noordwaarts, richting de Noordzee, en neemt aan zijn rechterflank de Spaanse warmte mee onze kant op. In afbeelding 3 valt te zien dat tegen het einde van de dinsdagmiddag de warmste lucht boven oostelijk Frankrijk, Oost-België, Luxemburg, Zuidoost-Nederland en een aanzienlijk deel van Duitsland ligt. Er gebeurt onderweg wél het een en ander met de lucht. De lucht komt over de Pyreneeën, stijgt en daalt, stroomt ook tijdens nachtelijke afkoeling en komt in aanraking met andere luchtsoorten en begroeiing.
Warmte
We bekijken de luchtmassa altijd op meerdere hoogten. Een fraaie aanwijzing van hoe warm de lucht in potentie kan worden, zijn de temperaturen op 400 meter hoogte. Volgens het Europese rekenmodel is er een grote strook over de zuidoostelijke delen van ons land waar de temperatuur op die hoogte naar 30 graden gaat. Die geldt ook voor delen van Duitsland. Bij volledige zoninstraling mag je daar in deze tijd van het jaar 7 tot 8 graden bovenop tellen, zeker met de huidige droge grond. Dan zit je dus al op 37 of 38 graden. Loeiheet dus weer.
Ook het 850 hectoPascal-vlak is een hoogte die we vaak bestuderen. Het is de hoogte waarop de luchtdruk nog maar 850hPa bedraagt, gemiddeld gesproken ergens om en nabij de 1500 meter. Aldaar gaat volgens hetzelfde model de temperatuur naar 20 graden tegen het einde van de middag. Bij de vorige hete episode, 26 en 27 juli, konden we bij de toenmalige 850hPa-temperatuur bijna 20 graden optellen voor de 2-meter temperatuur…
Tegenwerkers
Tegelijkertijd zijn er ook altijd elementen die een volledige benutting van wat potentieel mogelijk is aan hitte tegenwerken. Denk aan wind en wolken. Zo kan een invallende zeewind soms het hele land afkoelen, in de middag, en zo de verwachte maximumtemperatuur wat drukken. Ook kan de gewone wind net wat te stevig zijn, waardoor de hele onderste luchtkolom teveel wordt doorgemengd.
De wind zal morgen van oost naar zuid draaien en aan zee ’s middags vanaf het water gaan waaien. Ook elders in het land lijkt de wind morgen heel lichtjes west (tussen noordwest, west en zuidwest) te worden, zij het dermate zwak dat de invloed van de zee in het binnenland afwezig zal blijven.
Spannender wordt het als we kijken naar de verwachte bewolking. Voor een echte poging om het record van Warnsveld te verbreken, moet het geheel zonnig zijn. En dat lijkt volgens ons niet helemaal aan de orde. Er drijven namelijk wel wat wolkenvelden over. In de ochtend zouden dat wat stukjes met sluierbewolking kunnen zijn (met name over het oosten). Ook boven de omgeving van het Sauerland en de Eiffel lijken wat middelbare flarden voorbij te schuiven, mogelijk netaan reikend tot over Zuidoost-Nederland. Maar, het moet gezegd, dat is een kleine hoeveelheid. Zodra de middag vordert neemt vanuit het zuiden het aandeel hoge en middelbare bewolking wel geleidelijk toe, met name in de late middag en avond. Het is bewolking die hoort bij regen- en onweersbuien die in de nacht voornamelijk over de Noordzee noordwaarts schuiven.
Zand en rook
Een laatste aspect is dat de lucht ook nog wat kan vertroebelen door andere oorzaken. Denk aan pollen, Saharazand en stof. In de hogere luchtlagen lijkt enig Saharazand mee te komen doordat de wind ook in de hogere luchtlagen uit het zuiden waait. Bovendien woeden er in Zuid-Portugal bosbranden, waarbij de rook ook tot hoog in de lucht kan reiken. Rook zit nog niet in de verwachtingsmodellen ingebouwd en zowel rook als zand kunnen de maximale zoninstraling temperen. Daardoor kan de maximumtemperatuur ook net een stukje lager uitvallen.
Conclusie
Dit alles tezamen nemend lijkt het erop dat we morgen in de snikhete lucht zéér dichtbij het record van 38,6 kunnen uitkomen, maar dat we het hoogstwaarschijnlijk onaangetast blijft. De warmste lucht bevindt zich morgen boven het zuidoosten van Nederland. Arcen en Eindhoven zouden weleens de heetste plekken kunnen worden. Maastricht mogelijk niet, aangezien daar het eerste de bewolking binnen drijft. De maximumtemperatuur zal op de heetste plekken tegen de 38 graden aanschurken.
-> Verhaal van MG. OPvallend dat ze de bosbranden in hun verhaal meenemen.
