Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Discussieer mee over alles wat met het weer, weerkunde en de wereld eromheen te maken heeft
Frans
Berichten: 301
Lid geworden op: 31-12-2006

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Frans » 27-02-2015 21:28

Interessant weetje Evert.
het is weer heerlijk lezen. De eerste 300 bladzijdes weer uit, wat kan die man vertellen

Dick
Berichten: 3298
Lid geworden op: 31-05-1994

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Dick » 27-02-2015 21:48

Vorige week door Tante Pos afgegeven bij de buren. Ik was nog op vakantie. Nu gelukkig in huis. Buisman is naar mijn bescheiden mening voor de Nederlandse meteo-historie wat Lou de Jong was voor de oorlogsgeschiedschrijving. Alleen had De Jong volgens mijn een heel team ter beschikking en doet de heer Buisman zo'n beetje alles alleen. Wat een geweldige prestatie !

Frans
Berichten: 301
Lid geworden op: 31-12-2006

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Frans » 18-03-2015 20:41

Deel 6 net uitgelezen, kijk wederom uit naar het volgende deel, wat een heerlijk en ontzettende interessante materie wordt hier op een ontzettend boeiende manier beschreven

Dick
Berichten: 3298
Lid geworden op: 31-05-1994

Moderne proxydata

Bericht door Dick » 18-03-2015 20:51

De heer Buisman moet voor zijn epische reeks voortdurend terugvallen op proxydata om het historisch weer te kunnen reconstrueren. Ook als er meetgegevens zijn is het maar de vraag hoe betrouwbaar deze zijn. Hij informeert ons lezers daar ook over en daarmee krijgen we een klein beetje een idee wat voor inspanningen dit allemaal vergt.
Onder het schrappen van de autoruiten gistermorgen kreeg ik een inval. Noem het, gekscherend, een gedachte-experiment. Wat als we tegenwoordig ook nog weinig of geen (betrouwbare) meetgegevens zouden hebben? Zou je dan het autoruitschrappen kunnen gebruiken als indicatie voor nachtvorst? Niet helemaal denk ik. Autoruiten kunnen al bevriezen als de luchttemperatuur nog boven nul is. Bepalend is ook de luchtvochtigheid; bij droge vrieskou vormt zich soms helemaal geen ijs op autoruiten. Een dikke, witte ijslaag wekt de indruk van een stevige nachtvorst, soms volkomen onterecht. In vochtige lucht kan zich veel ruitijs vormen, terwijl het nauwelijks vriest. Verder doorredenerend zouden automobilisten de conclusie kunnen trekken dat het een koude winter is geweest, omdat zij zo vaak hebben moeten schrappen. Overigens heb ik in maart '15 al vaker moeten schrappen dan in de hele winter van '14. Daardoor zou de indruk kunnen ontstaan dat deze maart echt een winterse maand is en dat is schromelijk overdreven.
Terug naar Buisman: hij moet het soms ook doen met meldingen over vorst, zonder metingen om dat te bevestigen. IJs op een plat dak, rijp in de velden, een vers laagje ijs op een plas of een slootje. Zo stel ik me dat bijvoorbeeld voor. Betekent dat een echte vorstdag, of hooguit grondvorst? Een winter met veel van deze (heldere) dagen kan behoorlijke dagamplitudes opleveren en hoeft gemiddeld niet koud te zijn. Het zijn allemaal open deuren natuurlijk. Door dat rare 'gedachte-experiment' van mij krijg ik nog meer respect voor de verrichtingen van Buisman!

Gerard
Berichten: 13570
Lid geworden op: 31-12-2004

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Gerard » 19-03-2015 21:30

Maar tevens zet je kanttekeningen hoe vroegere notaties vaak niet zo betrouwbaar zullen zijn voor het achteraf kunnen bepalen of het ook werkelijk gevroren heeft in de zin van een temperatuur onder nul op hoogte van de thermometerhut. De koude van vroeger kan overschat zijn voor wat betreft voor- en vooral naseizoen. Ook tegenwoordig is het nog lastig om mensen die geen snars van natuurkunde weten/begrijpen te overtuigen van het feit dat het niet gevroren heeft volgens de gestelde definities: er ligt ijs op de auto en dus heeft het gevroren en dus is het onder nul.
Laatst gewijzigd door Gerard op 19-03-2015 21:30, 1 keer totaal gewijzigd.

Dick
Berichten: 3298
Lid geworden op: 31-05-1994

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Dick » 19-03-2015 23:01

De heer Buisman zet zelf ook voortdurend kanttekeningen en geeft een uitgebreide verantwoording voor het gebruik van zijn talloze bronnen. Dat is enorm fascinerend om te lezen. Het moet wel een heidens karwei zijn om al het kaf van het koren te scheiden.
Als kind gebruikte ik ijsbloemen als eerste vorstindicator. Bloemen op mijn slaapkamerraam bij het opstaan wekte de verwachting van tenminste matige vorst. Een blik op de thermometer moest dat bevestigen. Meestal klopte het wel. Alleen bij wind op dat raam (op het noorden) ging dat niet altijd op, dan konden zich al ijsbloemen vormen vanaf -3 of zo.
Thermopane heeft een einde gemaakt aan ijsbloemen, nog voordat AGW dat deed, helaas!

Jaap
Berichten: 1608
Lid geworden op: 31-12-2006

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Jaap » 19-03-2015 23:04

Ja, interessante gedachte van die bevroren autoruiten. Die zijn inderdaad geen indicatie voor een koude winter. Ook moet gedacht worden aan de kou-ervaring van de mensen toen en nu. Met onze moderne verwarmingsmiddelen en betere woningbouw zullen we een winter niet snel als uitzonderlijk koud ervaren, tenzij je veel buiten moet zijn. Zie ook de hongerwinter van 1944/45. Op zich wel een koude, maar geen strenge winter. Door de beroerde omstandigheden door velen toen als een zeer koude winter ervaren. In deel 4 van Buisman komen nogal wat erg koude winters voor (en dikwijls begonnen ze al in december). In het licht van bovenstaande zou het wel mee kunnen vallen, Maar Buisman weet dat ook wel. Anders is het, als melding wordt gemaakt van met paarden over het ijs te gaan. Dat kwam in vroeger eeuwen ook dikwijls voor. En dat is wel een betrouwbaarder indicatie. Ik denk ook, dat het water toen zo weinig vervuild was, dat het eerder met gezond ijs dichtvroor dan nu. Nu is ook de gemiddelde temperatuur van onze binnenwateren veel hoger dan bijv. 2 eeuwen geleden.

Gerard
Berichten: 13570
Lid geworden op: 31-12-2004

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Gerard » 28-03-2015 09:07

Dick schreef:
Thermopane heeft een einde gemaakt aan ijsbloemen, nog voordat AGW dat deed, helaas!

En niet te vergeten CV, in iedere ruimte van het huis de mogelijkheid de kamer op redelijke temperatuur te houden. in het huis waarin ik als jongen '62'63 meemaakte waren er alleen in de voor- en achterkamer kachels. De aanpalende vertrekken waren gang en keuken: geen verwarming. Bijkeuken en douche en garage: geen verwarming. 1e en 2e verhoging(*): geen verwarming. Uiteraard ontstonden bloemen op de ramen bij opvriezen van het vocht na het koken of tijdens het slapen. Dat gebeurde al bij lichte vorst. Bij matige tot strenge vorst overleefden de bloemen in de keuken of werden slechts tijdelijk minder bij het koken. Daarna gingen ze om twee redenen weer snel aangroeien. De weerbarstigheid of tempo van aangroeien hing samen met de strengheid van de vorst buiten. Ja, inderdaad, wel enkele ruiten. De kolenboer deed goed zaken.....
en wij schaatsten meer dan dat we liepen.


(*) Waarom noemt men een verhoging toch altijd een verdieping?

Dick
Berichten: 3298
Lid geworden op: 31-05-1994

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Dick » 28-03-2015 10:27

Mijn ouders hadden tot 'diep' in de jaren '80 alleen een gashaard in de woonkamer en een kachel in de keuken. Ik had op mijn slaapkamer een losse electrische plaat, omdat ik daar ook huiswerk moest maken. Daar werd het in een mum van tijd bloedheet en niet te harden. Ik had de keus tussen rillen of zweten, een tussenweg was er niet.
Tijdens strenge winters gingen de ijsbloemen op de ramen en deur van de keuken over in een ondoorzichtige dikke ijslaag. Al dat kookvocht ontdooide de boel eerst en vroor dan weer aan. En dat isoleerde de boel lekker.
Na de winter van '79 ging de woningbouwvereniging over op spouwmuurisolatie en dubbel glas op de bagane grond in mijn ouderlijk huis en elders in het dorp. De bovenverdieping volgde jaren later pas. Mijn vader isoleerde zelf het zolderdak toen daaronder de wasmachine kwam te staan. Daarna was het ook over en uit voor het stijf bevroren wasgoed op zolder.
Eerlijk gezegd had het wel iets, zo'n koud huis in de winter. Het was nieuwbouw, dus nooit oncomfortabel of afzien. Geen bevroren waterleidingen of iets dergelijks. Gewoon een extra deken en een warme kruik mee.
Laatst gewijzigd door Dick op 28-03-2015 10:28, 1 keer totaal gewijzigd.

Oud-forumlid
Berichten: 240

Re: Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 6

Bericht door Oud-forumlid » 28-03-2015 14:37

Ook nog de periode meegemaakt van de 'ijsbloemen' en dat er ijs lag in een glas water op mijn nachtkastje.:shock:

Zou vandaag de dag gewoon kindermishandeling of verwaarlozing genoemd worden... En toch kan ik mij niet herinneren dat ik het vroeger koud heb gehad.
Waarschijnlijk ook de reden waarom ik nu zo slecht de warmte verdraag.

Plaats reactie