Dick1965 schreef:@ Harrie
Als ik jouw verhaal over Lolke Pruiksma volg was hij niet zozeer een 'weerprofeet' als iemand die serieus verbanden onderzocht. En nuchter bekeken lijken er verbanden te zijn tussen het optreden van onweer in november en het weersverloop in de daaropvolgende winter. De vraag is alleen hoe sterk die verbanden zijn. Bovendien spelen nog andere factoren een rol die die verbanden kunnen versterken, of juist verzwakken. Dat zou het wisselende succes van zijn voorspellingen, deels, kunnen verklaren.
Lolke Pruiksma was een zeer serieuze weervoorspeller. Hij baseerde zijn voorspellingen op het verband tussen het al dan niet optreden van onweer en het weer dat daarop zo'n twee maanden later volgde. Het verband was hem opgevallen tijdens zijn jarenlange ervaring als landarbeider. De frequentie van onweer was wel de kern van zijn theorie. Daarnaast speelde echter ook een brok gevoelsmatigheid of intuïtie mee. Ook aan bepaalde verschijnselen in de levende natuur (met name de fauna) werd betekenis toegekend. Zijn voorspellingen werden altijd met groot ontzag geciteerd door weerman Hans de Jong. De term 'weerprofeet' is in dit verband als eretitel bedoeld.
Pruiksma begon vanaf 1952 regelmatig met termijnverwachtingen te experimenteren. Hij zat er in de praktijk zelden naast. Wel was de bevinding dat zijn wintervoorspellingen het beter deden dan de zomervoorspellingen.
Het vreemde is, dat mijzelf van kinds af aan ook een tweemaandelijks verband in het weer is opgevallen. Zo houd ik zelf altijd rekening met een link tussen het weer in mei en dat in juli en van augustus met het karakter van het weer in de voorafgaande junimaand. Mutatis mutandis geldt hetzelfde in het winterhalfjaar (november-januari, december-februari).
Onweer hoeft niet altijd een negatief effect op het weer te hebben. Zo kende Pruiksma positieve waarde toe aan onweer in de 2e helft van de 3e decade van juni. Ook in het volksgeloof in Friesland wordt daarin een verband gezien met daaropvolgend een periode met bestendig zomerweer in juli. Het verschijnsel komt in de praktijk regelmatig voor. Ik herinner mij dat deze regel opgeld deed in onder meer 1967, in 1973 en in 1994.
Curieus is dat septemberonweer juist een rol zou kunnen spelen bij een versterkte frequentie van winterweer. Ik heb hierin een bevestiging gezien in de casussen van 1962-1963 en 1978-1979.
Ik wil nog opmerken, dat het één en ander soms kennelijk wel heel subtiel ligt. Onweer in november duidt namelijk op scherpe kouinvallen in de hogere luchtlagen boven onze omgeving. Dit zou funest zijn voor de opbouw van een bestendige wintertoestand in de navolgende wintermaanden. Ik vond het daarom opmerkelijk onlangs in een verslag van weerman Jan Visser te lezen, dat juist tijdens de koudeperiode rond 20 november 1962 er boven ons land sprake is geweest van extreem koude bovenluchten. Het ging echter niet gepaard met markant onweer, hoewel de luchtaanvoer toen wel over zee is geweest. Wel is in die fase de enige onweersdag van november 1962 opgetekend. Daarnaast moet vermeld worden, dat het zo schijnt te zijn geweest dat tot op de laatste dag van oktober 1962 wél sprake was van pittige onweersklappen.
[size=50:1c7aurj4](grapje, hij heeft vaak nachtdiensten)[/size:1c7aurj4]
