Theo schreef: schreef:Mij helpt een koude douche niet
Kijk eens aan mensen doen precies de verkeerde dingen om af te koelen...... een koude douche helpt ook niet! De bloedvaten knijpen dicht en alle warmte wordt in je lichaam opgesloten. Voor je gevoel ben je niets opgeschoten het wordt er na de douche alleen maar warmer op.
Douche eens zo heet als je aankunt: de bloedvaten gaan wijd open en daardoor kan de warmte veel beter het lichaam verlaten en na het warme water voelt de lucht erna weer fris aan.
Ook geen koude dranken drinken, de klap op je maag is dermate dat het lichaam probeert deze afkoeling teniet te doen, dus weer bloedvaten dicht en alle energie die er is gaat naar de maag om daar de klap op te vangen. Ondertussen kun je je warmte niet kwijt. Je gaat enorm zweten.
Een airco geeft veel stress voor de luchtwegen, ik vind zo'n ding hoe dan ook verschrikkelijk en zet overal waar ik kom hem meteen uit.
Je moet onderscheid maken tussen warmtebalans van het lichaam en warmtebeleving.
De warmtebalans is gewoon niet meer dan de som van warmteproductie en warmteverlies.
De warmteproductie van een mens is vooral afhankelijk van de lichamelijke activiteit. (Bij lichte activiteit 100-250 W, bij zware inspanning kan dit oplopen tot 1000-2000 W) Er zijn ook minder beïnvloedbare factoren zoals de basisstofwisseling (typische waarde is ongeveer 100 W voor een volwassene). Deze kan nogal verschillen tussen div personen. Het is onder meer afhankelijk van diverse hormoonspiegels en gebruik van bepaalde stoffen. Stoffen die neurotransmitters beinvloeden, bijv MDMA ('Exctasy') en afgeleiden kunnen de basisstofwisseling sterk verhogen. Het is wel mogelijk de energieproductie van het lichaam te verminderen (tot circa 30%) Dat kan door minder en vooral minder vaak te eten.
De externe factoren zijn nogal variabel.
Het lichaam verliest warmte in de vorm van straling, voelbare warmte en latente warmte. Allen worden sterk gereguleerd door de isolatiewaarde van kleding. De isolerende waarde van het lichaam zelf (de hoeveelheid onderhuids vet) speelt ook een belangrijke rol. Uitgaande van contact tussen de huid en de lucht is het verlies door straling te verwaarlozen. Als warmtebron voor het lichaam is straling echter de belangrijkste factor. De totale straling (vooral kortgolvig) kan in sommige omstandigheden oplopen tot ongeveer 1000 W/m*2. De warmtestroom van voelbare warmte is evenredig met het temperatuurverschil tussen de huid en de lucht. Stroming (wind) zorgt ervoor dat er meer warmte wordt afgevoerd (of toegevoerd als de luchttemperatuur hoger is dan de temperatuur van de huid). Op dit principe zijn veel windchill formules gebaseerd. Een veel effectievere warmteoverdracht is via water, water heeft een veel grotere soortelijke warmte (en dichtheid) dan lucht.
Latente warmteoverdracht is er bij verdamping. Wanneer de huid (of kleding direct op de huid) volledig nat is kan de natteboltemperatuur van de lucht als referentie worden genomen. Zo lang de natteboltemperatuur van de lucht lager ligt dan de lichaamstemperatuur, kan het lichaam warmte verliezen door verdamping. Ook via verdamping bij de ademhaling verliest het lichaam warmte.
Effectieve manieren om warmteaccumulatie te vermijden zijn dus het vermijden van fysieke inspanning en straling. Dus blijf in de schaduw en draag reflecterende kleding. Het warmteverlies kun je bevorderen door midden van stroming, dus een ventilator, uitgaande van dat je de luchttemperatuur niet verandert. Voor mensen die weinig zweten en ook voor degenen die meer willen afkoelen is het zeer effectief om kleding nat te maken. Met een airco verlaag je zowel de luchttemperatuur als de luchtvochtigheid. Koud afdouchen (effectiever is het om in een koud bad te gaan liggen) en het drinken van koude dranken zorgt altijd voor meer warmteverlies dan Heet afdouchen of hete dranken. Ondanks dat de bloedvaten in de huid vernauwen verliest het lichaam nog steeds warmte. Het effect van warme dranken is vooral dat je gaat zweten en zo door verdamping wat meer warmte verliest, maar het netto effect is waarschijnlijk positief. Heet afdouchen heeft absoluut geen afkoelend effect. Het kan zelfs tot oververhitting leiden als je het daarvoor al flink warm had. De enige afkoeling die het zou kunnen opleveren is het verdampen van het water (en bijkomend zweet) dat op de huid achterblijft na het Heet afdouchen. De enige reden dat de lucht daarna koeler aanvoelt is de relatieve warmtebeleving.
Warmtebeleving wordt gedeeltelijk door fysiologische factoren bepaald. Alcohol verhoogt bijvoorbeeld de warmtebeleving, voornamelijk door verwijding van de huidvaten, zonder dat de lichaamstemperatuur hoger wordt. De eerder genoemde interne factoren (stofwisseling, activiteit) bepalen een deel van de warmtebeleving. Dus waarom de een het veel eerder warm of juist koud heeft dan de ander. Een deel van de beleving is nogal relatief. De voorgeschiedenis speelt dus een rol. In water zijn deze effecten makkelijk te ervaren. Je kunt dit soort experimentjes goed doen in tropische zwemparadijzen. Vaak hebben deze een buitengedeelte, ga daar in de winter eens een paar minuten op de kant staan en ga dan het water weer in. Ga dan eens in een sauna en daarna in het water. Ondanks dat de luchttemperatuur in dat soort zwembaden hoog is (meestal 27-30 graden) en ook het water niet bepaald koel is, is de warmtebalans nogal anders dan Buiten onder vergelijkbare zonnige omstandigheden. In het water (temperatuur is altijd lager dan de lichaamstemperatuur!) verliest het lichaam warmte, buiten het water is de huid meestal nat en verlies je dus warmte door verdamping en de straling ontbreekt.
Ja, dat is een stukje cultuur. Finnen zien zichzelf graag als een volk dat alle ontberingen trotseert. En zwoele, lange zomers komen hier al die tijd al voor, maar een omslag in het weer en regen bij +12 graden in het uiterste zuiden kan ook net zo makkelijk. En daar wordt vaak aan gerefereerd. Een typisch Finse zomer is dus precies dat; lekker weer afgewisseld met 'hondenweer.' Goed om te zien dat de extreme zomers van de afgelopen tijd (met in 2010 wel een all-time record) niet opeens de standaard zijn geworden in de publieke opinie.
Behaagelijkheidstemperatuur voor de zelfde ongeklede mens 28 tot 29 graden. Zie hoofdstuk 16 over stofwisseling en thermoregulatie!